Newsletter

Zdrowie i styl życia

Diagnosta na czterech łapach

28.11.2018, 13:12aktualizacja: 28.11.2018, 13:12

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

Naukowcy nie ustają w poszukiwaniu metod wczesnego wykrywania nowotworów, jeszcze przed pojawieniem się pierwszych objawów, kiedy istnieje możliwość całkowitego wyleczenia choroby. Pewną nadzieję niosą specjalnie tresowane psy.

W szkoleniach wykorzystywane są naturalne zdolności psa do rozróżniania różnych zapachów w śladowych ilościach. Podczas treningów zwierzę ma do wyboru kilka (na ogół pięć) pojemników z próbkami zapachu np. wydychanego powietrza lub moczu. Po obwąchiwaniu każdej z nich, siada lub kładzie się przy tej, która „pachnie rakiem”. Pies jest nagradzany za prawidłowe wskazanie „wzorcowej” próbki zapachowej, czyli pochodzącej od osoby z już stwierdzoną chorobą nowotworową. Badania nad „psimi diagnostami” prowadzone są m.in. w Wielkiej Brytanii, w Stanach Zjednoczonych i w Szwecji. Dobre rezultaty uzyskuje się u około 30 proc. psów ras o wyjątkowo czułym węchu - labradorów, owczarków, sznaucerów i spanieli, które jednocześnie powinny być wystarczająco pojętne w szkoleniu i wytrwałe. Skuteczność wykrywania raka (w odniesieniu do próbek „wzorcowych”) wynosi od 70 do 90 proc. Szkolenie psa trwa kilka miesięcy. W Polsce prowadzone były badania nad wykrywaniem przez czworonogów markerów zapachowych raka płuca, piersi oraz czerniaka skóry.

- W naszych badaniach pies wąchał próbkę wydychanego powietrza. Najprawdopodobniej zwierzęta reagują na woń organicznych substancji lotnych, takich jak alkany i pochodne benzenu, które produkowane są przez tkankę nowotworową i uwalniane do krwi, moczu, potu oraz wydychanego powietrza - mówi prof. Tadeusz Jezierski z Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu k. Warszawy.

Do pracy w szpitalach

W ramach eksperymentu Liu – suczka owczarka niemieckiego, pomaga lekarzom w szpitalu w miejscowości Castellanza na północy Włoch. Ordynator kliniki, cytowany na łamach dziennika "La Stampa", podkreśla, że Liu jest "najlepszą lekarką na oddziale". Raka prostaty w próbkach moczu do badań wykrywa jeszcze przed analizami medycznymi. Kiedy coś odkryje, po prostu siada. W 98 proc. przypadków jej wskazanie jest trafne. W Polsce, jak na razie, żadna placówka medyczna nie zdecydowała się na wykorzystanie czworonożnego specjalisty do badań przesiewowych w kierunku wykrywania nowotworów.

- Sceptycyzm onkologów jest w pewnym stopniu uzasadniony. W dotychczasowych badaniach wykazano, że psy dość dobrze wskazują „wzorcowe” próbki zapachowe pobrane od osób z już w pełni zdiagnozowanym nowotworem, często w zaawansowanym stadium. Niestety, nie ma jak dotąd wystarczających dowodów, że na podstawie zapachu, w sposób rutynowy, mogą wykrywać wczesne, przedkliniczne stadia nowotworów, gdy nie ma jeszcze żadnych objawów - mówi prof. Jezierski.

Zagadnienie to budzi wciąż zainteresowanie naukowców, zwłaszcza w krajach, gdzie zachorowalność na nowotwory jest duża, zaś powszechny dostęp do onkologicznych badań przesiewowych nie jest powszechny np. w Chinach.

Domowy diagnosta

Teoretycznie każdy domowy Azor, nawet bez szkolenia, jest w stanie wykryć nowotwór u swojego właściciela. W 2003 roku w renomowanym czasopiśmie medycznym "The Lancet" opisano przypadek, kiedy to pies specyficznym zachowaniem przyczynił się do zdiagnozowania czerniaka u swojej właścicielki. Pewna Brytyjka zauważyła, że jej pupil często liże i wącha znamię na jej nodze. Powiedziała o tym lekarzowi. Badania wykazały czerniaka. Po usunięciu chorej tkanki pies przestał interesować się tym miejscem.

- Większość psów w sposób spontaniczny jest w stanie ostrzec nas przed chorobą lub robi to, ale w sposób dla nas nieczytelny. Głośne przypadki jednoznacznego zachowania psów w stosunku do chorych opiekunów i jednocześnie właściwe odczytanie sygnałów są rzadkie. W większości przypadków psy muszą być do tego specjalnie szkolone. Trzeba jednak pamiętać, że nawet dobrze wyszkolony pies potrafi się od czasu do czasu pomylić – dodaje prof. Tadeusz Jezierski. (PAP)

MS

Kampania realizowana w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, zadanie Promocja zdrowia i profilaktyka nowotworów, finansowana ze środków Ministra Zdrowia.

www.gov.pl/zdrowie

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

bezpośredni link do materiału
Data publikacji 28.11.2018, 13:12
Źródło informacji PAP
Zastrzeżenie Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Newsletter

Newsletter portalu PAP MediaRoom to przesyłane do odbiorców raz dziennie zestawienie informacji prasowych, komunikatów instytucji oraz artykułów dziennikarskich, które zostały opublikowane na portalu danego dnia.

ZAPISZ SIĘ

Pozostałe z kategorii