Producenci odzieży, mebli i oświetlenia wśród liderów gospodarki cyrkularnej w Polsce

Firmy wdrażające rozwiązania zgodne z ideą gospodarki cyrkularnej zostały nagrodzone w II edycji konkursu Stena Circular Economy Award 2019. Konkurs organizowany przez Stena Recycling ma na celu promowanie gospodarki obiegu zamkniętego oraz inicjatyw, które mogą stać się inspiracją dla całej branży.

Wśród nagrodzonych przedsiębiorstw są: firma odzieżowa KOKOworld z Krakowa, producent systemów oświetleniowych Signify Poland z Kętrzyna oraz sieć sklepów wyposażenia domu IKEA Retail.

Nagrody przyznano również w kategorii „Student” – nagrodę główną za system czytelnych oznaczeń, informujących do jakiego pojemnika należy wyrzucić opakowanie, a wyróżnienie – za koncepcję opakowań wielokrotnego użytku do dań gotowych.

Wyróżniono ponadto Fundację Pro Terra, która uruchomiła w Poznaniu miejsce, gdzie mieszkańcy miasta mogą wymieniać się rzeczami lub naprawić zepsute sprzęty.

Konkurs zorganizowała firma Stena Recycling, lider w dziedzinie gospodarowania odpadami oraz usług środowiskowych na rynku polskim i skandynawskim, której celem jest promowanie gospodarki obiegu zamkniętego, podniesienie poziomu recyklingu oraz ograniczenie ilości odpadów zmieszanych.

„Konkurs ma przede wszystkim znaczenie edukacyjne i promuje ideę gospodarki obiegu zamkniętego, ale również pomaga nam nawiązać kontakty biznesowe, pozyskać partnerów społecznych oraz wspierać pasje młodych ludzi, być może w przyszłości naszych pracowników” – powiedział PAP prezes Stena Recycling Lars Ibsen podczas ceremonii wręczenia nagród w Poznaniu.

„Wyniki konkursu dowodzą tego, że nie tylko jest dużo młodych ludzi z pomysłami, ale też szybko rozwijają się kompetencje polskich przedsiębiorstw w zakresie gospodarki obiegu zamkniętego” - dodał dyrektor sprzedaży i marketingu Stena Recycling Piotr Bruździak.

Podkreślił on, że Stena Recycling, która rocznie przetwarza w Polsce 750 tys. ton odpadów przemysłowych, jest w stanie wspierać firmy w procesach produkcyjnych i logistyce, tak aby przedsiębiorcy byli w stanie spełnić rosnące wymagania w zakresie recyklingu.

Prof. Bolesław Rok z Akademii Leona Koźmińskiego, członek jury konkursowego, wskazywał, że instytucje państwowe i samorządy mogą wpływać na zmniejszenie ilości odpadów stosując kodeks dobrych praktyk w zamówieniach publicznych (dostępny na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych).

„Jeżeli nie podejmiemy radykalnej zmiany w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi i przemysłowymi to za 11-12 lat znajdziemy się w punkcie bez powrotu” – przestrzegał prof. Rok.

Do 2. edycji konkursu na liderów gospodarki obiegu zamkniętego zgłoszono 26 projektów, m.in. z branży budowlanej, odzieżowej, farmaceutycznej i meblarskiej. Konkurs, poprzez nagradzanie oraz promowanie prośrodowiskowych działań firm, stał się platformą do wymiany dobrych praktyki inspirowania innych przedsiębiorstw do działań zgodnych z ideą gospodarki cyrkularnej.

Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) to światowy trend mający na celu minimalizację marnotrawienia surowców m.in. poprzez recykling oraz ponowne wykorzystywanie materiałów. Idea ta jest elementem proekologicznej polityki UE. W grudniu 2015 roku Rada Unii Europejskiej przyjęła pakiet odpadowy, zobowiązując państwa członkowskie, aby do 2030 roku osiągnęły poziom 70 proc. w odniesieniu do recyklingu odpadów opakowaniowych, 60 proc. – odpadów komunalnych, 55 proc. – plastiku, 60 proc. – aluminium oraz 80 proc. – metali żelaznych.

Wprowadzane przepisy oraz zwiększająca się świadomość ekologiczna sprawiają, że wiele firm decyduje się na rozwiązania, które zmierzają do zamykania obiegu materiałów. Najlepsze projekty zostały nagrodzone w kwietniu 2019 w II edycji konkursu „Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego – Stena Circular Economy Award”.

IKEA Retail otrzymała I miejsce w kategorii działań promocyjnych – za akcję mająca na celu zwrócenie klientom uwagi na ilość oraz wartość posiadanych przedmiotów. W tym celu została stworzona specjalna, wirtualna kolekcja „PRZYDA SIĘ”, która przypomina o rzeczach leżących na strychach, w piwnicach oraz w szafach. Program „PRZYDA SIĘ” to również szereg wskazówek od IKEA podpowiadających, jak naprawić lub przerobić zapomniane przedmioty, którym można też darować kolejne życie przekazując je innym.

Zwycięzcą w kategorii „Przedsiębiorstwo – praktyka” została firma odzieżowa KOKOworld z Krakowa, której modne ubrania szyte są z materiałów przyjaznych środowisku, m.in. z poliestru wykonanego z włókien powstałych z przetworzonych butelek plastikowych. Wykorzystywany jest każdy skrawek materiału. Priorytetem firmy jest, żeby jej projekty służyły klientom przez lata i – w efekcie – aby kupowali oni mniej.

Drugim zwycięzcą, który ex aequo zajął I miejsce w tej kategorii, jest firma Signify Poland Oddział w Kętrzynie. Nagrodę przyznano za oprawę do lamp LED-owych Philips Pacific. Oprawa LED została zaprojektowana tak, aby zmniejszyć współczynnik awaryjności, ułatwić serwisowanie i konserwację oraz uprościć recykling (brak kleju, łatwy demontaż komponentów). Dodatkowo firma, produkując opakowania na swoje produkty, zwraca uwagę na ich zmniejszoną wagę lub objętość dzięki wykorzystaniu co najmniej 80% papieru pochodzącego z recyklingu i 25% tworzyw sztucznych z recyklingu.

Ciekawym pomysłem jest również wyróżniona w kategorii „Przedsiębiorstwo – promocja” inicjatywa Fundacji Pro Terra, pod nazwą „Po-Dzielnia - Centrum Ekonomii Współdzielenia”. Zorganizowano miejsce, gdzie każdy może przynieść to, czego ma w nadmiarze i zabrać coś, czego potrzebuje. Po-Dzielnia mieści się w centrum Poznania, a jej użytkownikami są osoby w różnym wieku i o różnym statusie społecznym. Dzięki prowadzonym działaniom edukacyjnym i warsztatom Fundacja pokazuje, jak ponownie wykorzystać opakowania czy naprawiać popsute sprzęty. Dziennie Po-Dzielnię odwiedza nawet 150-200 osób.

W kategorii „Student” wygrała studentka Politechniki Warszawskiej Anna Kozieł otrzymując notebooka oraz grant w wysokości 10 000 zł za projekt „Brakujący znak na opakowaniu”. Według niej, głównym problemem konsumentów jest niewielka wiedza na temat znaczenia symboli umieszczonych na opakowaniach produktów. Według autorki, rozwiązaniem tego problemu mogłaby być modyfikacja etykiet na produktach przez dodanie małego symbolu informującego o tym, do którego z pięciu dostępnych pojemników należy wrzucić poszczególne odpady. Do każdej z pięciu frakcji przyporządkowany byłby inny wzór, aby w łatwy sposób umożliwić identyfikację.

Wyróżnienie otrzymały dwie studentki. Małgorzata Rozmus z Politechniki Częstochowskiej, która zaprojektowała „KOpudełko” – bezkaucyjny system obiegu opakowań spożywczych wielokrotnego użytku do produktów gotowych do spożycia (w tym pizzy czy burgerów). Pudełka składałyby się z warstwy izolacyjnej i pojemnika ze stali nierdzewnej. Koncepcja zakłada zorganizowanie KOpunktów zwrotu pudełek, skąd trafiałyby one do czyszczenia i ponownego użytku. System KOpudełko nie wymagałby płacenia depozytu – dzięki aplikacji mobilnej i profilowi użytkownika opartemu na karcie kredytowej.

Z kolei Aleksandra Kuta zaproponowała utworzenie odzieżowej marki społecznie odpowiedzialnej, która opierałaby się na projektowaniu i produkcji odzieży dostosowanej do potrzeb klienta. Zamówiona odzież miałaby być szyta zgodnie z życzeniem klienta, a także zgodnie z ideą „zero waste”, wykorzystując resztki materiałów i zmniejszając ilość zasobów niezbędnych do produkcji odzieży.