„Historie Alfy Romeo”. Odcinek szósty: Duetto, włoski spider podbija Hollywood

Hollywoodzkie przeznaczenie

„It is a very forgiving car. Very pretty, too” („To samochód wybaczający wiele błędów. Jest również bardzo ładny”). Tak powiedział o Duetto wyjątkowy kierowca-dżentelmen, Steve McQueen, który latem 1966 roku został zaproszony przez „Sports Illustrated” do przetestowania włoskiego spidera razem z innymi „fast friends”. Ta, którą jeździł, była jedną z pierwszych Alf Romeo 1600 Spider, które znalazły się w Stanach Zjednoczonych po debiucie kilka miesięcy wcześniej na Salonie Samochodowym w Genewie.

Jego ocena ujęła istotę Duetto i wyjątkowość Alfy Romeo - przyjemność z jazdy i piękno w czystej formie.

Była to także technicznie wiarygodna opinia. Steve McQueen był kolekcjonerem supersamochodów i utalentowanym kierowcą, który zajął drugie miejsce w swojej kategorii podczas 12-godzinnego wyścigu Sebring w 1970 roku, startując w parze z Peterem Revsonem.

Rok później za kierownicą Duetto zasiadł Dustin Hoffman, który jechał nią na pełnym gazie przy dźwiękach muzyki duetu Simon & Garfunkel w niezapomnianym „Absolwencie”. Był to kultowy obraz, który zapisał się w historii kina i zapoczątkował pewien trend: Duetto zaczęła występować w setkach scen na dużym i małym ekranie, stając się sama w sobie ikoną. Nawet mistrz świata w wadze ciężkiej Muhammad Ali zażyczył sobie mieć takową i nawiązując do swojego motto „Float like a butterfly, sting like a bee”, („latać jak motyl, żądlić jak pszczoła”), spersonalizował tablicę rejestracyjną, umieszczając na niej „Ali Bee”.

Tak rozpoczęła się kariera samochodwej gwiazdy, Duetto. Cofnijemy się jednak nieco i poznajmy jej korzenie: innowacje techniczne Giulii i urok Giulietty Spider.

Stworzona, by podbić Amerykę

Również w historii Giulietty Spider występuje bohater o nazwisku Hoffman. Nie aktor Dustin, ale Max Edwin Hoffman, były kierowca wyścigowy, zmuszony przez nazistów do opuszczenia Austrii i wyjazdu do Stanów Zjednoczonych, który w ciągu kilku lat stał się wzorcowym amerykańskim importerem samochodów produkowanych w Europie.

Max był kimś więcej niż zwykłym handlowcem, znał rynek od podszewki. Kierował polityką handlową, prosił o określone modele, podpowiadał zmiany stylistyki i przyczynił się swoimi radami i uwagami do stworzenia kilku najbardziej podziwianych samochodów sportowych w historii. Wśród nich była Giulietta Spider.

Spider dla Hoffmana była obsesją. Zaczął prosić o nią Alfę Romeo w 1954 roku, zaraz po wprowadzeniu na rynek Giulietty Sprint. Czuł, że może stać się idealnym autem dla mieszkańców wybrzeża Pacyfiku i wiedział, że wszyscy w Hollywood będą chcieli ją mieć. Był tak pewny swojego sukcesu, że nawet zanim zobaczył ostateczne projekty, powiedział, że jest gotów kupić kilkaset sztuk.

Piękna dama

Hoffmanowi udało się przekonać do projektu Francesco Quaroniego i Rudolfa Hruskę. Konkurs na najlepszy design rozegrał się między dwoma słynnymi ówczesnymi projektantami: Bertone i Pinin Fariną. Bertone stworzył ekstremalną wizję, nawiązującą do samochodu koncepcyjnego „Sportiva 2000” Franca Scaglione: spiczasty przód, opływowe reflektory i niewielkie „płetwy” z tyłu zakończone światłami. Propozycję Pinina Fariny, zaprojektowaną przez Franco Martinengo wybrano ze względu na elegancję i klasyczną równowagę jej kształtów.

„Piękna dama”, jak ją nazywał Pinin Farina, wyróżniała się panoramiczną szybą przednią i przesuwanymi szybami bocznymi. Nie miała klamek od wewnątrz: zamiast tego specjalna linka aktywowała otwieranie drzwi. Dopiero później pojawiły się: tradycyjna szyba przednia, opuszczane szyby boczne, panel drzwi z uchwytami, składany dach, zewnętrzne klamki i nowe wnętrze.

To był prawdziwie sportowy samochód koncepcyjny, co potwierdzały jego niesamowite osiągi. Pod maską Spidera pulsował silnik Giulietty: czterocylindrowy, rzędowy o pojemności 1290 cm3, dostarczający moc 65 KM i prędkość do 155 km/h. Moc zwiększała się w kolejnych wersjach, począwszy od 80-konnego Spidera Veloce z 1958 roku.

Powabna, młodzieńcza, szybka. I piękna. Kino zachwyciło się Giuliettą Spider - pojawiła się w filmie Felliniego „La Dolce Vita”, a w „Zaćmieniu” Antonioniego za jej kierownicą zasiadł Alain Delon. Stała się symbolem statusu społecznego - uwielbiana przez ówczesnych celebrytów, pożądana przez wszystkich.

„Made in Italy”

Nadszedł czas, by Giulietta Spider miała swoją następczynię. Luraghi i jego zespół byli świadomi, że nie wystarczy jedynie zaprojektować dobry samochód, potrzebna była ta sama charyzma. Prezentacja nowego modelu musiała być niezwykłym wydarzeniem - uroczystą ceremonią, trochę pomiędzy nominacją a koronacją.

Marka Alfa Romeo pragnęła czegoś wielkiego, spektakularnego. Dlatego też amerykańska premiera odbyła się podczas ekskluzywnego rejsu transatlantyckiego, na który zaproszono najbardziej znane gwiazdy show biznesu, sportu i mody. Na pokładzie znajdowało się 1300 VIP-ów, między innymi Vittorio Gassman, Rossella Falk i sopranistka Anna Moffo. Luksusowy włoski statek Raffaello popłynął z Genui do Nowego Jorku, zatrzymując się w Cannes z okazji festiwalu filmowego. Podczas rejsu, na mostku statku, zaprezentowano trzy egzemplarze nowego Spidera - jeden zielony, jeden biały i jeden czerwony. Wyraźnie zaznaczając włoski charakter swojego produktu, Alfa Romeo o dekadę wyprzedziła myślą kampanię komunikacyjną „Made in Italy”.

Dziedzictwo techniczne Giulii

Alfa Romeo Spider 1600 powstała na bazie Giulii, z rozstawem osi zmniejszonym do 2250 mm; części mechaniczne natomiast były wspólne z Giulią Sprint GT Veloce (ewolucją Sprint GT). W chwili premiery Alfa Duetto miała klasyczny, wykonany z lekkiego stopu, czterocylindrowy silnik o pojemności 1570 cm3 i mocy 108 KM. Masa samochodu bez materiałów eksploatacyjnych nie przekraczała 1000 kg. Maksymalna prędkość wynosiła 185 km/h.

„Duetto” czy „Osso di Seppia”

Nazwa modelu jest historią samą w sobie. We współpracy ze wszystkimi europejskimi dealerami zorganizowano specjalny konkurs z nagrodami na najlepszą nazwę. Wygrała nazwa „Duetto”, ale pojawiła się kwestia praw autorskich (z powodu czekoladowego batonika o tej samej nazwie) i w związku z tym samochód wprowadzono na rynek pod nazwą „Alfa Romeo Spider 1600”.

Nazwa Duetto pozostała w tle, ale zapisała się w pamięci fanów, stając się przydomkiem określającym ten model. Później powstały jeszcze inne określenia - Spider z 1966 roku, pierwszy z serii i ostatnie arcydzieło Battisty Pinina Fariny określano jako „Osso di Seppia” (dosł. kość kałamarnicy) ze względu na swój elipsoidalny kształt, z zaokrąglonym przodem i ściętym tyłem, wypukłymi bokami i bardzo niskim pasem powyżej klamek.

Drugi przydomek, z 1969 r., to „Coda Tronca” („przetrącony/ucięty ogon"), czyli ostro ścięty tył, przyciągający wzrok aerodynamicznym kształtem.

Trzeci to „Aerodinamica” z roku 1983, przydomek nadany po długich próbach w tunelu aerodynamicznym. W 1989 roku pojawiła się ostatnia generacja modelu, tak zwana „Seria IV” - samochód o czystym i opływowym nadwoziu stanowiący powrót do korzeni.

Cztery generacje, ponad 124 tysięcy egzemplarzy wyprodukowanych w ciągu 28 lat - najdłuższa jak dotąd żywotność modelu Alfy Romeo.

Zdjęcia „Historie Alfy Romeo. Odcinek szósty” dostępne pod linkiem.