Spójne i szybkie decyzje usprawnią finansowanie polityki klimatycznej w miastach

Według Józefa Wancera, honorowego przewodniczącego Rady Nadzorczej BNP Paribas Bank Polska S.A., obecnie nie ma kłopotu z zasobami na finansowanie polityki klimatycznej. Miasta i samorządy mają jednak problemy w ich pozyskaniu, w czym może pomóc synchronizacja działań i większa zwinność decyzyjna.

„Przede wszystkim trzeba zmienić mentalność decydentów. Wszyscy musimy zdać sobie sprawę, że już nie ma więcej czasu, zatem kluczowa jest edukacja. Dlaczego to finansowanie nie dociera tam, gdzie powinno? Są pewne braki w bankowości nakierowanej na przedsiębiorstwa” - zauważył Wancer.

Podał też przykład wykorzystania modelu ESCO (ang. Energy Service Company), w którym długofalowe oszczędności z tytułu poprawy efektywności energetycznej są wykorzystywane do spłaty zadłużenia, nie stanowiąc długu miasta. W ten sposób sfinansowano już modernizację oświetlenia w kilku polskich metropoliach.

Teresa Czerwińska, wiceprezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego opowiedziała o tzw. mapie drogowej przyjętej przez instytucję, która wytycza kierunki inwestycji w zakresie zielonej i cyfrowej transformacji. Wskazała też na dwa główne obszary finansowania inwestycji w miastach.

„Skupiamy się na prewencji w zakresie zmian klimatycznych. Analizujemy projekty w zakresie niskoemisyjnej gospodarki, modernizacji transportu publicznego, poprawy efektywności energetycznej budynków. Drugi obszar dotyczy finansowania inwestycji związanych z adaptacją do zmian klimatu” - podkreśliła Czerwińska.

Wiceprezes EBI zauważyła w tym zakresie istotną lukę inwestycyjną. Dla zobrazowania skali wyzwania przytoczyła wysokość nakładów na realizację unijnego planu „Fit for 55” (zmniejszenie emisji CO2 o 55 proc. w stosunku do 1990 roku) szacowaną na około 340 mld euro rocznie. Jej zdaniem sam sektor publiczny nie będzie w stanie ponieść takich nakładów.

Czerwińska wskazała na konieczność zaangażowania sektora bankowego i mariażu rozwiązań finansowych (grantów, kredytów, pożyczek oraz gwarancji), które dadzą samorządom narzędzia do finansowania inwestycji klimatycznych. Wspomniała też o wsparciu EBI udzielanym w zakresie doradztwa w procesie przygotowania projektów.

Hanna Zdanowska, prezydent miasta Łódź podkreśliła konieczność rozluźnienia reguł finansowych dla finansowania inwestycji, ponieważ większość samorządów nie jest obecnie w stanie zaciągać kredytów. Jej zdaniem wynika to między innymi z obecnego modelu finansowania samorządów i kolejnych zapowiadanych redukcji w tym zakresie.

„Doszliśmy już do momentu, w którym nie potrzebujemy doradztwa. Mamy zdolnych młodych ludzi chcących decydować o zmianach, ale zmiany wymagają dostępu do finansów, przede wszystkim w postaci dotacji. Musimy też myśleć o edukacji samych mieszkańców, szczególnie starszych, i przekonywaniu ich do zmian” - zaznaczyła Zdanowska.

Prezydent miasta Łódź przypomniała też o konieczności walki ze zjawiskiem ubóstwa energetycznego, które według szacunków Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) w 2020 roku wzrosło w Polsce do 21,4 proc. (o 14 proc. wobec 2019 roku). Może ono stanowić czynnik hamujący dla korzystania z nowych i droższych technologii pozyskiwania energii.

Jerzy Kwieciński, wiceprezes zarządu Banku Pekao S.A. przypomniał o największej unijnej perspektywie budżetowej o wysokości 1,8 biliona euro, z której aż 1/3 zostanie wydana na politykę klimatyczną. Zaznaczył też, że dotychczas samorządy wykorzystywały do finansowania inwestycji ze środków unijnych instrumenty bezzwrotne, czyli dotacje.

„Europejski Plan odbudowy, w ramach którego przygotowujemy Krajowy Plan Odbudowy, będzie dysponował środkami dotacyjnymi i zwrotnymi w proporcjach 50/50. Dlatego uważam, że jako instytucje finansowe i banki powinniśmy wykorzystywać również instrumenty zwrotne. Tu będzie ważna nasza współpraca z EBI" - skomentował Kwieciński.

Wiceprezes zarządu Banku Pekao nawiązał do dobrej współpracy z miastem Łódź, czego efektem jest niedawna umowa na emisję obligacji na kwotę 500 mln zł (około 50 mln zł stanowią obligacje czysto zielone). Jego zdaniem to właśnie obligacje mogą stanowić sposób na zdobywanie kapitału przez samorządy.

Źródło informacji: PAP MediaRoom