Szczepionka przeciw COVID-19 może wywoływać PIMS u dzieci?

"PIMS to wieloukładowy zespół zapalny powiązany z COVID-19. Dochodzi do niego w momencie, gdy w organizmie nie ma już wirusa, ale pod jego wpływem dochodzi do krzyżowej reakcji autoimmunologicznej. Ci pacjenci mają wysokie CRP, OB, małopłytkowość, leukopenię (obniżoną ilość krwinek białych)" – wyjaśnia dr Paweł Grzesiowski, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. walki z COVID-19.

Specjaliści uspokajają: po szczepionce przeciwko COVID-19 nie zanotowano jak dotąd ani jednego przypadku PIMS u dzieci!

Pod koniec ub. roku specjaliści z amerykańskiej rządowej agencji FDA (nadzorującej rynek żywności i leków) opracowali roboczą listę poważnych działań niepożądanych, których wystąpienie po otrzymaniu szczepionki powinno podlegać ścisłemu nadzorowi. Część z nich umieszczono tam z uwagi na doświadczenia z innymi szczepionkami (np. wstrząs anafilaktyczny), inne pojawiły się na tej liście dlatego, że należały do rozpoznanych istotnych klinicznie powikłań COVID-19. Wśród wymienionych działań niepożądanych znalazł się PIMS. To było jednak w październiku 2020 r i zaznaczono wówczas, że lista jest robocza i może ulec zmianie.

Dziś wiemy już na ten temat dużo więcej.

"PIMS jest rezultatem nieprawidłowej reakcji immunologicznej wyzwolonej na skutek zakażenia SARS-CoV-2, której rezultaty, na ogół ciężkie, ujawniają się po 2-4 tygodniach od zakażenia. Dokładny mechanizm PIMS nie jest znany. Wiemy natomiast, że wirus SARS-CoV-2 wykorzystuje szereg mechanizmów, by dostać się do komórek, replikować w nich, rozprzestrzeniać. Potrafi wydostawać się poza układ oddechowy, trafiać m.in. do różnych organów układu pokarmowego, mięśnia sercowego, do centralnego układu nerwowego. Stąd, jego obecność wywołuje kompleksowe, często gwałtowne reakcje układu odporności, a niekiedy prowadzi do stanów autoimmunologicznych" – wyjaśnia dr hab. Piotr Rzymski, biolog medyczny z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.  

Na pocieszenie dodajmy, że PIMS występuje u dzieci dość rzadko (do tej pory w Polsce stwierdzono kilkaset przypadków). Niemniej jednak warto znać jego objawy, aby w razie pojawienia się móc szybko zareagować.

PIMS objawia się wysoką gorączką oraz następującymi możliwymi symptomami:

•     bólem brzucha (czasem bardzo silnym), biegunką, wymiotami
•     wysypką – może się pojawić w różnych okolicach ciała i może różnie wyglądać, zazwyczaj są to różowe plamy, czasem przypominają pierścienie
•     zapaleniem spojówek (białka oczu stają się przekrwione)
•     czerwonymi, spierzchniętymi ustami (wyglądają jak oblizywane na mrozie)
•     zmianami na języku – kolor staje się żywoczerwony, a na jego powierzchni pojawiają się drobne krostki
•     obrzękiem dłoni i stóp
•     znacznym osłabieniem
•     powiększonymi węzłami chłonnymi
•     bólem głowy
•     bólem gardła.

Jeśli zaś chodzi o szczepienia przeciw COVID-19, to eksperci przypominają, że prowadzą one do ekspozycji organizmu jedynie na fragment koronawirusa – tzw. białko kolca.

"Białko to po >>pokazaniu się<< komórkom układu odporności znika z naszego organizmu, nie krąży po naszym organizmie, by zakażać komórki i dalej się namnażać. Stąd  trudno osobie wyobrazić mechanizm biologiczny poprzez, który mogłoby powodować PIMS. Nie ma również żadnych dowodów z badań klinicznych, by po szczepione przeciw COVID-19 dzieci chorowały na PIMS" – tłumaczy Piotr Rzymski.

Najczęstsze działania niepożądane po przyjęciu szczepionki przeciw COVID-19 u dzieci w wieku 12-15 lat są podobne do tych, które występują u osób w wieku 16 lat i starszych. Obejmują one zatem przede wszystkim: ból w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, ból głowy, ból mięśni i stawów, dreszcze i gorączkę. Efekty te są zwykle łagodne lub umiarkowane i ustępują w ciągu kilku dni po szczepieniu. Nie ma wśród nich PIMS!

Na koniec warto przypomnieć, że Europejska Agencja Leków (EMA) potwierdziła, iż korzyści ze stosowania szczepionki Comirnaty u młodzieży w wieku 12+ przewyższają związane z tym ryzyko.

Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl

Źródła:

https://www.fda.gov/media/143557/download

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/pims-zespol-pocovidowy-u-dzieci

https://pimsudzieci.pl/