Kancelaria Skarbiec: zapłata kryptowalutami nie wyklucza prawa do ulgi mieszkaniowej

Wniosek o interpretację indywidualną

Ulga mieszkaniowa już od wielu lat nastręcza podatnikom wiele wątpliwości interpretacyjnych. Przepisy są dość mało rozbudowane, a rzeczywistość skomplikowana. To z kolei prowadzi do tego, że analizując konkretny stan faktyczny, sięganie wyłącznie do przepisów jest niewystarczające, a konieczne jest oparcie się także na rozstrzygnięciach sądów administracyjnych oraz organów podatkowych. A czasem nawet to nie prowadzi do uzyskania odpowiedzi na nurtujące podatnika pytanie. W jednej z interpretacji indywidualnych – wnioskodawca powziął wątpliwości, czy wydatek poniesiony w walucie wirtualnej nie niweczy jego prawa do ulgi mieszkaniowej. Stanowisko organu interpretacyjnego było dla wnioskodawcy korzystne. Należy jednak pamiętać - interpretacja indywidualna chroni wnioskodawcę. W podobnych stanach faktycznych, podatnicy powinni z ostrożności występować z własnymi wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnej.

Poniesienie wydatku w walucie wirtualnej nie niweczy uprawnienia do ulgi mieszkaniowej

W interpretacji indywidualnej z dnia 21.02.2024 r., sygn.: 0112-KDSL1-1.4011.494.2023.1.MW, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że podatnik ponoszący wydatek w walucie wirtualnej na nabycie nieruchomości w celach mieszkaniowych może skorzystać z ulgi mieszkaniowej. Jak czytamy w uzasadnieniu stanowiska organu: „w świetle art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uregulowanie ceny za zgodą "kontrahenta" wyrażonej w akcje notarialnym w złotówkach za pomocą kryptowalut nie pozbawia podatnika prawa do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia, bowiem warunkiem skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej jest wydatkowanie równowartości (odpowiednio w całości lub części) przychodu osiągniętego z odpłatnego zbycia na określone cele mieszkaniowe”.

Ulga mieszkaniowa - kiedy można ją zastosować

Tzw. ulga mieszkaniowa jest wprowadzona do polskiego porządku podatkowego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Pozwala na zmniejszenia obciążenia podatkowego (lub nawet obniżenia go do zera) z tytuły zbycia nieruchomości poza działalnością gospodarczą. Ulgą objęte są wydatki, które podatnik poniósł na nabycie nieruchomości na własne cele mieszkaniowe. Jej wysokość powinna być obliczana poprzez pomnożenie dochodu ze zbycia nieruchomości przez udział wydatków na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Proste przepisy, ale trudniej z praktyką ich stosowania

Przepisy regulujące ulgę mieszkaniową nie są szczególnie rozbudowane, jednak od praktycznie samego początku jej obowiązywania wywołuje ona liczne spory. Dlatego też, co naturalne, ukształtowały się linie orzecznicze dotyczące spornych zagadnień (a czasem składy orzekające sądów także nie zgadzają się ze sobą, co utrudnia interpretacje przepisów). Typowym przykładem takiego długiego sporu jest kwestia tego, czy wydatki na spłatę kredytu zaciągniętego na zbywaną nieruchomość powinny być wliczane w ulgę. Sądy administracyjne nie były zgodne co do tego zagadnienia. Niekiedy twierdzono, że jest to niemożliwe na gruncie obowiązujących przepisów, np. wyrok NSA z 18.02.2020 r., II FSK 671/18, aczkolwiek występował też pogląd odmienny, przykładowo wyrok WSA w Warszawie z 6.12.2019 r., III SA/Wa 848/19. Remedium na te niezgodności była końcowo interwencja ustawodawcy, ponieważ taką możliwość wprowadzono wprost do przepisów ustawy o PIT, a konkretnie w art. 21 ust. 30a.

Obecnie zastosowanie ulgi mieszkaniowej również nie jest takie proste, i ocena konkretnej sytuacji może nastręczać wielu wątpliwości interpretacyjnych. Przykładowo, zgodnie z poglądami wyrażanymi w orzeczeniach, jak i interpretacjach indywidualnych, wynikają następujące kwestię (większość z nich nie wynika wprost z przepisów prawa):

1. kredyt na nabycie nieruchomości musi być zaciągnięty przed uzyskaniem przychodu ze zbycia nieruchomości (np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 14.04.2021 r., III SA/Wa 1818/20, wyrok NSA z dnia 25.11.2016 r., II FSK 3388/14);

2. ulga mieszkaniowa nie jest ograniczona do nabycia wyłącznie jednego lokalu mieszkalnego, jeśli podatnik nabył ich kilka, i z okoliczności danej sprawy wynika, że lokale te zostały nabyte w celach mieszkaniowych (np. wyrok NSA z dnia 30.08.2018 r., II FSK 2413/16);

3. na gruncie najnowszego orzecznictwa, wydatki kwalifikujące się do ulgi mieszkaniowej nie muszą być udokumentowane fakturą. Wystarczy by były one udokumentowane w sposób rzetelny i wiarygodny (wyrok NSA z dnia 14.03.2024 r., II FSK 778/21);

4. cel mieszkaniowy nie musi być wprost wyrażony w umowie pożyczki, czy też kredytu. Konieczne jest jednak by podatnik posiadał dowody świadczące o przeznaczeniu środków z nich pochodzących na własne cele mieszkaniowe (wyrok NSA z 29.06.2018 r., II FSK 1757/16).

Powyżej przedstawiona interpretacja indywidualna odnosząca się do wydatków poniesionych w kryptowalutach, niewątpliwie jest dla podatników korzystna i rozwiewa kolejne wątpliwości odnośnie tej „kłopotliwej” ulgi.

Podatnik ponoszący wydatek w formie kryptowalut powinien wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w swojej własnej sprawie.

Należy jednak pamiętać, że interpretacja indywidualna ma walor ochronny jedynie dla wnioskodawcy. Pozostali podatnicy przy analogicznych stanach faktycznych - aby zabezpieczyć się przed ryzykiem podatkowym – powinni wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w ich indywidualnych sprawach.

Autor: Robert Nogacki - radca prawny, partner zarządzający, Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w doradztwie prawnym, podatkowym, w tym zakresie kryptowalut, a także prawa AI w firmie.

Źródło informacji: Kancelaria Skarbiec