CIR: obradowała Rada Ministrów (komunikat)

- CIR informuje:

Podczas dzisiejszego posiedzenia Rada Ministrów przyjęła projekty ustaw:

- zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw;

- zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym;

- restytucji narodowych dóbr kultury;

- zmianie ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz niektórych innych ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra sprawiedliwości.

Projekt nowelizacji ustawy przewiduje zaostrzenie kar dla piratów drogowych powodujących pod wpływem alkoholu lub narkotyków najgroźniejsze wypadki komunikacyjne, kończące się śmiercią lub ciężkim uszkodzeniem ciała. Kary wobec takich kierowców mają być surowsze i orzekane bez zawieszenia. Proponowane rozwiązania powinny przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa na drogach i spadku liczby wypadków.

Najważniejsze zmiany:

- Kierowca, który w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego spowodował wypadek, którego skutkiem była śmierć lub ciężkie uszkodzenie ciała, trafi do więzienia na minimum 2 lata. Obecnie jest to co najmniej 9 miesięcy. Kara pozbawienia wolności orzekana będzie bez zawieszenia. W 2015 r. na 112 wyroków skazujących w odniesieniu do tej kategorii sprawców 26 wymierzono w zawieszeniu, w 2014 r. było 38 zawieszeń na 151 wyroków, a w 2013 r. – 93 na 252 wyroki.

- Ucieczka przed pościgiem Policji (rozumiana jako działanie świadome) będzie uznana za przestępstwo. Grozić za to będzie kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Obecnie czyn taki jest wykroczeniem, za które grozi jedynie grzywna i do 30 dni aresztu. Ponadto kierowcy, który podjął ucieczkę przed pościgiem Policji, sąd będzie musiał orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. W 2015 r. liczba drogowych ucieczek przed Policją wyniosła 2625, a w 2014 r. – 2692.

- Kierowca, który będzie prowadził pojazd pomimo obowiązującego go zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego przez sąd, trafi do więzienia na okres od 3 miesięcy do 5 lat. Obecnie grozi za to kara pozbawienia wolności do 3 lat.

- Kierowca, który prowadził pojazd pomimo wydania wobec niego decyzji administracyjnej o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami, otrzyma sądowy zakaz prowadzenia pojazdów. Aktualnie zakaz taki stosowany jest bardzo rzadko. W 2015 r. spośród prawie 1400 osób skazanych za jazdę bez uprawnień, odebranych administracyjnie, zaledwie wobec 4 orzeczono sądowy zakaz prowadzenia pojazdów.

- Wykroczenia będą przedawniać się po 3 latach od chwili popełnienia czynu, a nie jak obecnie po 2. Wydłużenie okresu jest konieczne ze względu na zbyt dużo spraw, które się przedawniają. W 2015 r. przedawniło się 1039 spraw dotyczących wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji.

- Sądy wydające wyroki w sprawach o przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym będą musiały być informowane o wszystkich przestępstwach i wykroczeniach kierowców znajdujących się w centralnej ewidencji kierowców oraz w ewidencji kierowców naruszających przepisy drogowe, prowadzonej przez Policję.

Zaproponowano, aby nowelizacja ustawy weszła w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem jednego przepisu, który zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, przedłożony przez ministra sprawiedliwości.

Założono podniesienie bezpieczeństwa obrotu prawnego przez rezygnację z możliwości korzystania ze „zwykłego” podpisu elektronicznego przy zawiązywaniu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w trybie S-24 (tj. przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym).

W ostatnich miesiącach pojawiły się sygnały o przypadkach nadużyć, polegających na nieuprawnionym wykorzystywaniu danych osobowych innych osób do założenia spółki z o.o. w trybie S-24. Do utworzenia takiej spółki przy pomocy „zwykłego” podpisu elektronicznego wystarczy bowiem jedynie założenie konta w systemie teleinformatycznym i podanie imienia, nazwiska oraz numeru PESEL.

Do założenia spółki z o.o. w trybie S-24 stosowane będą nadal: kwalifikowany podpis elektroniczny oraz podpis potwierdzony profilem zaufanym ePUAP.

Dostępność kwalifikowanego podpisu elektronicznego jest dziś nieporównywalnie większa niż w momencie wprowadzania trybu S-24, natomiast korzystanie z profilu zaufanego ePUAP staje się coraz łatwiejsze dzięki rozszerzeniu dopuszczalnych metod identyfikacji na potrzeby uzyskania profilu zaufanego ePUAP (w październiku 2016 r. umożliwiono potwierdzanie profilu zaufanego ePUAP przez systemy transakcyjne banku PKO BP, a 19 kolejnych banków pracuje nad wdrożeniem takiej możliwości) oraz technicznym usprawnieniom samego systemu ePUAP.

Zaproponowano, aby ustawa weszła w życie po upływie 30 dni od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

* * *

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o restytucji narodowych dóbr kultury, przedłożony przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

Projekt ustawy tworzy lepsze warunki do efektywniejszego i szybszego odzyskiwania bezprawnie utraconych dóbr kultury. Zawiera też rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo prawne zbiorów publicznych i kościelnych, kolekcji i zabytków prywatnych na wypadek kradzieży lub przywłaszczenia.

Do projektu ustawy wdrożono zapisy unijnej dyrektywy w sprawie zwrotu dóbr kultury, wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Celem dyrektywy jest ochrona integralności dziedzictwa kulturowego każdego z państw UE przez ułatwienie im dochodzenia zwrotu dóbr kultury, wyprowadzonych nielegalnie z ich krajów.

Obecnie polskie prawo nie zawiera przepisów regulujących restytucję dóbr kultury. Do tego celu wykorzystywane są uregulowania z prawa cywilnego, dotyczące ochrony własności, które nie są jednak dostosowane do specyfiki tego typu postępowań. Ponadto, Polska nadal ma poważne problemy z odzyskiwaniem dóbr kultury utraconych w wyniku II wojny światowej.

Projekt ustawy definiuje „dobro kultury” jako zabytek i rzecz ruchomą nie będącą zabytkiem, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na ich wartość artystyczną, historyczną bądź naukową lub ze względu na ich znaczenie dla dziedzictwa i rozwoju kulturalnego. Regulacje ustawowe dotyczą zatem dóbr kultury obejmujących zabytki i dobra kultury, które takiego statusu nie mają (nie zabytkowe dobra kultury) – przy czym chodzi wyłącznie o dobra kultury o charakterze materialnym.

W rezultacie na podstawie ustawy chronione będą także muzealia (nie będące zabytkami) wpisane do inwentarza w muzeum, będącego instytucją kultury oraz materiały biblioteczne należące do narodowego zasobu bibliotecznego. Ograniczeniami wywozowymi objęto również np. niechronione dotąd zbiory sztuki współczesnej, które często są bardzo cenne.

Projekt ustawy zawiera również regulacje odnoszące się do narodowych dóbr kultury Polski należących do zbiorów publicznych. W projekcie zdefiniowano pojęcie „zbiorów publicznych”. Zostały one objęte szczególnymi regulacjami ochronnymi. Chodzi o wydłużenie do 75 lat czasu, gdy może zostać wszczęte postępowanie o ich zwrot (w przypadku pozostałych narodowych dóbr kultury jest to 30 lat).

Zgodnie z projektem ustawy, za restytucję dóbr kultury będzie odpowiedzialny minister kultury i dziedzictwa narodowego. Ma on podejmować działania – w kraju i za granicą – mające na celu odzyskanie utraconego dobra kultury. Określono też przypadki, gdy minister będzie miał obowiązek z urzędu zająć się sprawą zwrotu mienia (chodzi o zabytki wywiezione na stałe za granicę). Minister będzie też współpracował z odpowiednimi instytucjami państw unijnych oraz wspierał prowadzenie wzajemnych konsultacji w sprawach zwrotu dóbr kultury na terytorium Unii Europejskiej. W efekcie Polska będzie mogła korzystać z procedury uproszczonej restytucji polskich narodowych dóbr kultury, ustanowionej w prawie UE.

W projekcie ustawy określono zasady postępowania w sprawie zwrotu z państwa Unii Europejskiej narodowych dóbr kultury Polski, wyprowadzonych z naszego kraju z naruszeniem prawa. Projekt zawiera także przepisy dotyczące postepowania w sprawie zwrotu z Polski dóbr kultury, wyprowadzonych bezprawnie z państwa Unii Europejskiej. W ustawie jest też rozdział poświęcony zwrotowi z Polski dóbr kultury, wywiezionych z naruszeniem prawa z państw obcych (innych niż unijne).

Do ustawy wprowadzono przepisy usprawniające postępowanie dotyczące nakazania zwrotu dóbr kultury na terytorium państwa unijnego oraz eliminujących dotychczasowe luki i niejasności prawne. Przewidziano regulacje prawne służące zabezpieczeniu odnalezionego dobra kultury. Rozszerzono obwiązek uzyskiwania pozwoleń na wywóz za granicę niektórych dóbr kultury niebędących zabytkami. Określono ogólne zasady postępowania z dobrami kultury, wyprowadzonymi z Polski z naruszeniem prawa po ich zwrocie. Zobowiązano podmioty gospodarcze (firmy i osoby fizyczne) zajmujące się obrotem dobrami kultury do prowadzenia ksiąg w celu ich ewidencjonowania tych dóbr oraz ekspertyz przez nie wystawianych.

Wprowadzono przepisy karne odnoszące się przede wszystkim do zachowań polegających na utrudnianiu postepowania o zwrot zagranicznego narodowego dobra kultury, np. przez zatajanie i podawanie nieprawdziwych informacji na temat jego przechowywania. W takiej sytuacji sprawca będzie podlegał karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, a w przypadku sprawy mniejszej wagi – wymierzana będzie kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku. Ponadto sąd będzie mógł orzec nawiązkę na wskazany cel społeczny związany z opieką nad zabytkami.

Ustawa, co do zasady, ma obowiązywać po 14 dniach od daty publikacji w Dzienniku Ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra zdrowia.

Zaproponowano rozwiązania, które wzmocnią prawa pacjenta oraz zapewnią ochronę danych osobowych i informacji o stanie jego zdrowia zawartych w dokumentacji medycznej, a także określą zasady dostępu do takiej dokumentacji.

Najważniejsze rozwiązania:

- Każdy pacjent będzie miał prawo do leczenia bólu. Ma ono być realizowane zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej oraz bez względu na źródło pochodzenia bólu, a także wiek pacjenta i miejsce pobytu. Na podstawie obowiązujących przepisów, dostęp do świadczeń zdrowotnych zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień przysługuje pacjentowi w stanie terminalnym.

- Pacjent będzie mógł uzyskać informację o stanie swojego zdrowia, proponowanych metodach diagnostycznych i leczniczych, wynikach leczenia oraz rokowaniach – nie tylko od lekarza, ale także od innych osób wykonujących zawód medyczny (np. od ratownika medycznego, co jest warunkiem skutecznego wyrażenia sprzeciwu wobec wykonania czynności ratunkowych). Jest to doprecyzowanie przepisu w celu dostosowania go do innych ustaw.

- Pacjent będzie decydował o ewentualnej obecności osoby bliskiej podczas udzielania świadczenia zdrowotnego. Jest to doprecyzowanie obowiązującego przepisu.

Jednoznacznie wskazano, że osoby wykonujące zawód medyczny przetwarzają dane zawarte w dokumentacji medycznej z mocy ustawy, a pozostałe osoby – na podstawie i w granicach upoważnienia udzielonego przez administratora tych danych.

- Po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna będzie udostępniania osobie przez niego upoważnionej za życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym (w sposób wskazany przez tę osobę). Jest to doprecyzowanie przepisów, na podstawie których obecnie zezwala się na wgląd do dokumentacji medycznej zmarłego, ale już wydanie jej kopii jest przedmiotem wątpliwości.

- Rozszerzono katalog osób, którym podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną. Chodzi o: osoby wykonujące zawód medyczny upoważnione przez podmiot tworzący placówkę medyczną, członków zespołów kontroli zakażeń szpitalnych oraz osoby wykonujące zawód medyczny inne niż lekarze, pielęgniarki i położne w związku z procedurą uzyskiwania certyfikatów jakości, czyli np. fizjoterapeuci, diagności laboratoryjni, ratownicy medyczni.

Oryginał dokumentacji medycznej będzie wydawany tylko na żądanie organów władzy publicznej i sądów oraz w sytuacji, gdy sporządzenie kopii mogłoby spowodować opóźnienie w udzieleniu świadczenia zdrowotnego, co zagrażałoby życiu lub zdrowiu pacjenta. Wypożyczający oryginał, poza potwierdzeniem odbioru, będzie zobowiązywany do jego zwrotu niezwłocznie po wykorzystaniu. Również zdjęcia RTG wykonane na kliszy będą udostępnianie za potwierdzeniem odbioru i mają być zwrócone po wykorzystaniu.

- Papierowa dokumentacja medyczna będzie udostępniana do wglądu w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych (z możliwością sporządzania notatek lub zdjęć) oraz przez sporządzanie kopii, odpisów, wyciągów albo wydruków. Dokumentacja medyczna prowadzona w postaci elektronicznej ma być udostępniana za pośrednictwem komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych. Są to zmiany doprecyzowujące obowiązujące przepisy.

- Maksymalna opłata za sporządzenie jednej strony kopii dokumentacji medycznej ma wynosić 30 grosze (obecnie jest to ok. 84 grosze).

Skierowanie na świadczenie medyczne (badanie), które nie zostało udzielone z powodu niezgłoszenia się pacjenta – ma być przechowywane przez 2 lata od końca roku kalendarzowego, w którym zostało wystawione.

- Dokumentacja medyczna przeznaczona do zniszczenia będzie mogła być wydana pacjentowi, jego przedstawicielowi ustawowemu lub osobie przez niego upoważnionej.

W przypadku śmierci osoby wykonującej praktykę medyczną podmiotem zobowiązanym do zabezpieczenia dokumentacji medycznej będzie samorząd zawodowy, tj. okręgowa izba lekarska lub okręgowa izba pielęgniarek i położnych.

- W przypadku zakończenia działalności leczniczej przez podmiot leczniczy (np. z powodu likwidacji placówki) jego dokumentację medyczną przejmie podmiot leczniczy, który przejął jego zadania.

- Przewidziano kary finansowe dla podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, które nie dopełnią obowiązków w zakresie zabezpieczenia dokumentacji medycznej po zakończeniu działalności leczniczej. Dzięki temu dokumentacja medyczna powinna być bezpieczna.

- Doprecyzowano uprawnienia rzecznika praw pacjenta. Jednocześnie dodano przepis, który umożliwi pacjentowi złożenie skargi do sądu administracyjnego na rozstrzygnięcia rzecznika w sprawach indywidualnych.

- Usprawniono i ujednolicono postępowanie przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Na wojewodów nałożono obowiązek stałego (raz na kwartał) informowania ministra zdrowia i rzecznika praw pacjenta o pracach wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.

Nowe regulacje mają obowiązywać po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe.(PAP)

kom/ mkz/