Dlaczego borówki są ulubionym owocem dietetyków

Borówka, zwana też borówką amerykańską albo borówką wysoką, to owoc, w produkcji i eksporcie którego Polska stała się w ostatnich latach potentatem nie tylko na skalę europejską, lecz również światową. Coraz większa popularność tego owocu i szybko rosnący nań popyt nie są jednak dziełem przypadku. Biorą się przede wszystkim stąd, że borówki są zaliczane przez dietetyków i lekarzy do tzw. kategorii superżywności (superfood)- z uwagi na wyjątkowe walory odżywcze i zdrowotne.

W tym kontekście warto wspomnieć m.in., że borówka zdobyła tytuł „Najlepszego owocu świata 2020 według dietetyków” - w branżowym, sześcioetapowym plebiscycie, zorganizowanym przez największy w Polsce portal dla zawodowych dietetyków - Dietetycy.org.pl. W konkursie tym specjaliści ds. żywienia oceniali w sumie 48 różnych gatunków owoców.

Tymczasem, według „Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców”, czyli badań sondażowych realizowanych w naszym kraju przez firmę Kantar, ulubionym owocem polskich konsumentów jest inny przedstawiciel owoców jagodowych – a konkretnie truskawka. Borówki z roku na rok umacniają jednak swoją pozycję w tym rankingu i należą już do pierwszej dziesiątki - obok jabłek, malin, czereśni, śliwek, gruszek czy bananów.

Dlaczego warto jeść borówki

„Borówki zapracowały na miano superowocu. Są nieocenione w zapobieganiu miażdżycy, cukrzycy, otyłości czy zespołowi metabolicznemu. Spowalniają procesy starzenia komórek, w tym mózgowych, działają przeciwwolnorodnikowo i ochronnie na struktury DNA. Są produktem niskoenergetycznym o wysokiej gęstości odżywczej, bogatym w aktywne związki o działaniu prozdrowotnym, wielokrotnie wykazanym w badaniach naukowych” – podsumowuje dr Justyna Bylinowska, dietetyk i redaktor naczelna portalu Dietetycy.org.pl.

Wyjątkowe walory żywieniowe i zdrowotne borówek potwierdzają liczne badania naukowe, a także publikacje i rekomendacje wielu uznanych instytucji zajmujących się żywieniem i zdrowiem publicznym z całego świata.

„Borówki, bogate w prozdrowotne związki roślinne, mogą poprawić zdrowie mózgu, oczu i serca, a także zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka. Spożywaj je regularnie” – zaleca Amerykański Instytut Badań nad Rakiem (American Institute for Cancer Research - AICR).

Również renomowana Mayo Clinic gorąco namawia wszystkich do konsumpcji borówek, wskazując, że mogą one poprawiać pamięć i wspierać zdrowe starzenie się organizmu czyli innymi słowy opóźniać procesy starzenia.

Image

„Głęboki, niebieski odcień borówek pochodzi od antocyjanów, czyli zawartych w tych owocach przeciwutleniaczy, które mogą pomóc chronić organizm nie tylko przed chorobami serca i rakiem, lecz także zmniejszać stany zapalne i wzmacniać funkcjonowanie układu immunologicznego. Badania sugerują również, że związki znajdujące się w borówkach mogą opóźniać skutki demencji naczyniowej i choroby Alzheimera” – czytamy na stronie Mayo Clinic.

Jeszcze więcej korzyści zdrowotnych, jakie może przynieść regularne jedzenie borówek, wskazuje m.in. amerykański rząd.

„Borówki są doskonałym źródłem wielu niezbędnych składników odżywczych, takich jak witaminy C i K czy manganu, a także dobrym źródłem błonnika pokarmowego. Jednocześnie, borówki obfitują w fitozwiązki, takie jak np. flawonoidy, dzięki którym owoce te wykazują działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne” – czytamy na stronie internetowej Agricultural Research Service działającego w ramach amerykańskiego resortu rolnictwa (US Department of Agriculture – USDA).

Jeśli ktoś chce się przekonać jak wiele różnych składników odżywczych zawierają borówki, może to bez trudu sprawdzić np. w bazie danych o wartości odżywczej produktów spożywczych, udostępnianej przez rząd USA (Food Data Central).  

Cudze chwalicie… czyli, jedzmy polskie sezonowe superowoce!

Oczywiście, jak już zresztą wspomniano na samym początku, walory borówek są promowane przez specjalistów ds. żywienia i zdrowia także w Polsce, podobnie zresztą jak i w całej Unii Europejskiej. W naszym kraju np. do jedzenia borówek, a także innych owoców jagodowych, od lat namawiają konsumentów nie tylko dietetycy i przedstawiciele resortu rolnictwa, lecz także m.in. naukowcy z Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej (NCEŻ), a nawet Główny Inspektorat Sanitarny.

Image

Na koniec, warto w tym kontekście wspomnieć jeszcze o tym, jak wypowiada się o borówkach The European Food Information Council (EUFIC), czyli organizacja, której główną misją jest przekładanie „twardych” dowodów naukowych na informacje zrozumiałe dla przeciętnego konsumenta oraz ich upowszechnianie – z korzyścią dla zdrowia publicznego. Otóż, EUFIC przekonuje, że borówki można bez cienia przesady zaliczać do kategorii superfood, z uwagi na siłę dowodów naukowych przemawiających za walorami zdrowotnymi tych owoców.

Jednocześnie EUFIC potwierdza, że borówki są tak zdrowe głównie za sprawą wysokiej zawartości antyoksydantów, wyjaśniając zarazem w prostych słowach, w jaki sposób substancje te wspierają nasze zdrowie.

„Antyoksydanty (przeciwutleniacze) to cząsteczki, które chronią komórki organizmu przed szkodliwymi wolnymi rodnikami. Wolne rodniki pochodzą ze źródeł zewnętrznych, takich jak np. dym papierosowy czy alkohol, lecz są one także wytwarzane naturalnie w organizmie w ramach metabolizmu. Zbyt wiele wolnych rodników w organizmie może powodować tzw. stres oksydacyjny, który skutkuje m.in. uszkodzeniami komórek, co z kolei może prowadzić do rozwoju chorób związanych z wiekiem, takich jak np. nowotwory, cukrzyca typu 2 czy choroby serca” – czytamy na stronie EUFIC.  

Wiktor Szczepaniak, zdrowie.pap.pl

Materiał przygotowany we współpracy z Krajowym Związkiem Grup Producentów Owoców i Warzyw.

Źródła:

American Institute for Cancer Research: „Blueberries increase antioxidant activity in the blood”.

Mayo Clinic: „The Power of Blueberries”.

USDA: „Blueberries and Health”.
 
Food Data Central: informacje o składzie i wartości odżywczej borówek.

EUFIC: „What Are Superfoods and Are They Really Super”.

„Raport jagodowy: konsumpcja superowoców”, opracowany na podstawie wyników badań sondażowych, dotyczących konsumpcji warzyw i owoców w Polsce, realizowanych przez firmę Kantar.

PAP: „Borówki ulubionym owocem dietetyków”.

PAP: „Ulubionymi owocami Polaków są truskawki, a warzywami pomidory”.

Gov.pl: „Owoce – Polska smakuje – Czas na polskie superowoce”.

Kompendium wiedzy o borówkach i innych owocach jagodowych ze strony internetowej kampanii „Czas na polskie superowoce”.  

Źródło informacji: Serwis Zdowie