Nauka w Polsce

Jeden z gatunków mchów (Syntrichia sarconeurum) przetrwał na Antarktydzie co najmniej dwa miliony lat - udowodnili polscy naukowcy. "To istotny wkład w odczytanie historii bioróżnorodności Antarktyki” – powiedział w rozmowie z PAP dr Michał Ronikier z Instytutu Botaniki PAN w Krakowie.

Umiejętność wytwarzania naczyń ceramicznych dotarła do Europy nie tylko wraz z rolnictwem z Bliskiego Wschodu, ale również z Dalekiego Wschodu poprzez Syberię i rejon Morza Kaspijskiego - dowodzi zespół naukowców w "Nature Human Behaviour".

„Dostęp do tysięcy leków, szczepionek, nowych terapii... Wszyscy jesteśmy beneficjentami ofiarności osób, które zgadzają się na udział w badaniach medycznych" - mówi bioetyk prof. Paweł Łuków. W jego ocenie udział w takich badaniach to kwestia solidarności społecznej, a przez to i... Niepisany obowiązek.

Roślinne zamienniki nabiału można produkować w oparciu o tanie i łatwo dostępne produkty uboczne roślin oleistych, tzw. makuchy. Naukowcy ze Szczecina opracowali już metodę ich wykorzystania, dzięki której np. wegańskie roślinne jogurty i kefiry mleka mogą mieć wyższą wartość odżywczą i prozdrowotną.

„Katedry UNESCO w Polsce zajmują się m.in. ochroną dóbr kultury integracją społeczną dzieci, ich dobrostanem i wyrównywaniem szans, utrzymaniem wody w przyrodzie i ekologią. Chodzi o to, aby w ramach międzynarodowej sieci dzielić się wiedzą" - mówi prof. Michał Kleiber.

Coraz większy jest postęp w metodach pomiaru aktywności mózgu, analizie danych neuroobrazowych i elektrofizjologicznych oraz zrozumieniu procesów zachodzących w mózgu. „Droga do Ludzkości+, czyli transhumanistycznego społeczeństwa bardziej rozwiniętych gatunków ludzkich, jest pełna niebezpieczeństw, ale może wcale nie być aż tak długa” - mówi prof. dr hab. Włodzisław Duch z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK w Toruniu.

Skomplikowany układ białek zwany Elongatorem, który jest kluczowy do tego, aby produkcja białek w organizmach wielokomórkowych zachodziła w poprawny sposób, opisali członkowie międzynarodowego zespołu badawczego, m.in z Krakowa.

Dziko wyglądające parki są postrzegane jako mniej bezpieczne, niż parki z widoczną ingerencją człowieka - informują polscy naukowcy, którzy badali wpływ zieleni na preferencje odwiedzających. Gęsta zieleń jest dla badanych do zaakceptowania w fortach, bo tam dodaje obiektom tajemniczości.

Prof. Magdalena Król, specjalistka onkologii eksperymentalnej z warszawskiej SGGW, otrzymała grant Proof of Concept Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC). Listę 90 zdobywców grantów ERC opublikowała we wtorek. Prof. Król jest jedyną osobą w tym gronie, która zrealizuje swój grant w Polsce.

Aplikacja ChatGPT może z powodzeniem inspirować naukowców przy pisaniu artykułów. Jest też wsparciem w kwestiach koncepcyjnych i językowych - powiedział PAP Marcin Wilkowski z Centrum Kompetencji Cyfrowych UW.