Nauka w Polsce

Na jeziorze, przy którym znajdowała się 4 tysiące lat temu osada otoczona drewnianymi umocnieniami, istniała wyspa - ustalili naukowcy, badający jej relikty w okolicy Bruszczewa (woj. wielkopolskie). Obecnie po jeziorze nie ma śladu.

Narzędzi takich jak ChatGPT lepiej w szkołach czy na uczelniach nie zakazywać, ale wprowadzać w sposób świadomy i celowy. Rozwój sztucznej inteligencji niesie za sobą szereg wyzwań, ale tkwi w niej ogromny potencjał - powiedziała PAP członkini Grupy Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji w KPRM dr Dominika Kaczorowska-Spychalska.

Budowa komputerów kwantowych znajduje się na podobnym etapie, jak rozwój komputerów w latach 50-tych XX w, ale w ciągu kilkunastu lat może nastąpić przełom - podkreśla prof. Marek Kuś z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. W przyszłości maszyny takie mogą zupełnie odmienić informatykę, a z nią - inne dziedziny nauki i techniki. Doniesienia o inwestycjach w pracę nad komputerami kwantowymi napływają z różnych stron świata.

Materiał, który nie tylko pomaga w odbudowywaniu niewielkich ubytków kostnych, ale też może służyć jako precyzyjny nośnik leków przeciwko osteoporozie opracowali naukowcy z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jeden z gatunków mchów (Syntrichia sarconeurum) przetrwał na Antarktydzie co najmniej dwa miliony lat - udowodnili polscy naukowcy. "To istotny wkład w odczytanie historii bioróżnorodności Antarktyki” – powiedział w rozmowie z PAP dr Michał Ronikier z Instytutu Botaniki PAN w Krakowie.

Umiejętność wytwarzania naczyń ceramicznych dotarła do Europy nie tylko wraz z rolnictwem z Bliskiego Wschodu, ale również z Dalekiego Wschodu poprzez Syberię i rejon Morza Kaspijskiego - dowodzi zespół naukowców w "Nature Human Behaviour".

„Dostęp do tysięcy leków, szczepionek, nowych terapii... Wszyscy jesteśmy beneficjentami ofiarności osób, które zgadzają się na udział w badaniach medycznych" - mówi bioetyk prof. Paweł Łuków. W jego ocenie udział w takich badaniach to kwestia solidarności społecznej, a przez to i... Niepisany obowiązek.

Roślinne zamienniki nabiału można produkować w oparciu o tanie i łatwo dostępne produkty uboczne roślin oleistych, tzw. makuchy. Naukowcy ze Szczecina opracowali już metodę ich wykorzystania, dzięki której np. wegańskie roślinne jogurty i kefiry mleka mogą mieć wyższą wartość odżywczą i prozdrowotną.

„Katedry UNESCO w Polsce zajmują się m.in. ochroną dóbr kultury integracją społeczną dzieci, ich dobrostanem i wyrównywaniem szans, utrzymaniem wody w przyrodzie i ekologią. Chodzi o to, aby w ramach międzynarodowej sieci dzielić się wiedzą" - mówi prof. Michał Kleiber.

Coraz większy jest postęp w metodach pomiaru aktywności mózgu, analizie danych neuroobrazowych i elektrofizjologicznych oraz zrozumieniu procesów zachodzących w mózgu. „Droga do Ludzkości+, czyli transhumanistycznego społeczeństwa bardziej rozwiniętych gatunków ludzkich, jest pełna niebezpieczeństw, ale może wcale nie być aż tak długa” - mówi prof. dr hab. Włodzisław Duch z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK w Toruniu.