Nauka w Polsce

Wybetonowane miasto jest wygodne dla włodarzy, łatwiej je sprzątać i taniej utrzymać. Ale takie warunki są „nieludzkie” – uważa dyrektor Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, dr hab. Marta Pogrzeba.

W ostatnich latach popularyzacja nauki w Polsce rozkwita; stan ten z jednej strony cieszy, a z drugiej - rodzi kolejne pytania, m.in. o potrzebę regulacji zawodu popularyzatora czy instytucjonalnego wsparcia. Tematy te były poruszane podczas debaty, która odbyła się w Gliwicach.

Nowy gen o nazwie ATRIP, którego mutacje powodują wysokie ryzyko raka piersi, odkryli polscy badacze we współpracy z kolegami z Kanady – poinformował PAP dr Cezary Cybulski genetyk z Zakładu Genetyki i Patomorfologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Nie wiesz, jak zmierzyć się z jakimś dużym problemem? Zorientuj się, jakie łatwiejsze podzadania są na drodze do celu. Polscy matematycy opracowali algorytm, który konstruuje i wyszukuje podzadania tak, by jak najoszczędniej rozwiązywać złożone problemy. Może się przydać choćby robotom.

Po raz pierwszy zidentyfikowano białka w strukturach ucha wewnętrznego ryb sprzed milionów lat – informują naukowcy na łamach pisma „Scientific Reports”. W badaniach brali udział polscy naukowcy.

W ramach misji Europejskiej Agencji Kosmicznej ClearSpace1 w 2025 r. w kosmos ma polecieć „śmieciarka”, która usunie z orbity fragment starej rakiety. Sprzątającego satelitę buduje szwajcarski start-up ClearSpace. W prace zaangażowani są też polscy eksperci z CBK PAN. „Sprzątanie orbity to działanie prewencyjne” - mówi PAP uczestnik projektu inż. Jędrzej Baran.

Polscy naukowcy jako jedni z pierwszych na świecie wykazali, że komórki macierzyste można z powodzeniem stosować w leczeniu zespołu stopy cukrzycowej. Ich zdaniem jest to ważny krok w kierunku rozwoju terapii komórkowych.

Do powstania cyklonu Seroja, który w 2021 r. uderzył m.in. w Indonezję, przyczyniły się równikowe fale tropikalne. Cyklon w tym obszarze, blisko lądu - to rzadkość; może mieć związek ze zmianami klimatu - powiedziała PAP Beata Latos, pierwsza autorka publikacji w „Nature Communications”.

„Praca nad pojazdami to konieczność rozwiązywania różnych kompromisów, z którymi nie zawsze można się spotkać przy projektowaniu. Zupełnie inaczej postrzega się pracę konstruktora, gdy poszczególne części trzeba wziąć do ręki” - mówi PAP dr Leszek Gardyński z Politechniki Lubelskiej. Od kilkunastu lat razem ze studentami konstruuje niecodzienne pojazdy.

„W ciągu roku przeciętne temperatury są w Polsce o prawie 2 stopnie wyższe niż 70 lat temu” - podała PAP klimatolog prof. Joanna Wibig. Jak wyjaśniła, ocieplenie spowodowało znaczące skrócenie zimy i wydłużenie lata, co doprowadziło do przedłużenia sezonu wegetacji roślin.