Zlecone: Rezultaty szczytu OBWE: "Ku wspólnocie bezpieczeństwa"

Astana pomaga przezwyciężyć kryzys zaufania

1-2 grudnia, w stolicy Kazachstanu Astanie odbyło się pierwsze w tym stuleciu spotkanie na szczycie szefów państw i rządów OBWE.

W szczycie uczestniczyły 73 oficjalne delegacje państw członkowskich i partnerów OBWE, jak również przedstawiciele czołowych organizacji międzynarodowych i regionalnych - Sekretarz Generalny ONZ Ban Ki-Moon, stały przewodniczący Rady Europejskiej UE Herman Van Rompuy, przywódcy Organizacji Konferencji Islamskiej, WNP, EaWG, SOW i innych. Polskę reprezentował minister spraw zagranicznych - Radosław Sikorski.

Był to pierwszy szczyt OBWE, jaki odbył się w Azji Środkowej. Spotkanie pozwoliło na omówienie tak istotnych dla państw regionu kwestii jak terroryzm i handel ludźmi, a także niedawnych wydarzeń w Kirgistanie i sytuacji w Afganistanie.

Według Prezydenta Kazachstanu Nursułtana Nazarbajewa "szczyt w Astanie przejdzie do historii jako kamień milowy w rozwoju nie tylko samej Organizacji, ale także ogromnej przestrzeni geopolitycznej 'od oceanu do oceanu', czyli całego kontynentu eurazjatyckiego. Chodzi o zbudowanie przestrzeni bezpieczeństwa pomiędzy czterema oceanami - Atlantyckim, Spokojnym, Lodowatym i Indyjskim. Jest to znak odrodzenia OBWE. W Astanie dany został implus do budowy jednolitej i niepodzielnej euroatlantyckiej i eurazjatyckiej wspólnoty bezpieczeństwa".

Zebranie polityków wysokiego szczebla z całego świata to wyjątkowa okazja do naładowania OBWE nową energią. Sam fakt spotkania szefów państw i rządów 11 lat po szczycie w Stambule umożliwia "zsynchronizowanie zegarków" i wyznaczenie głównych kierunków działań.

Szczyt określił główne zadanie OBWE na nadchodzące dekady - konsekwentna walka z przeciwnościami, umacnianie zaufania i integracji także poprzez działania w ramach istniejących organizacji międzynarodowych.

Na linii "Wschód - Zachód" chodzi tu o nawiązywanie współpracy między Unią Europejska i NATO z jednej strony, a Eurazjatycką Wspólnotą Gospodarczą i Organizacją Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym z drugiej. W ten sposób zbudowana w ubiegłym stuleciu integracja transatlantycka może być w naturalny sposób uzupełniona integracją transeurazjatycką. Dlatego Prezydent Nursułtan Nazarbajew wystąpił z inicjatywą opracowania kompleksowego Traktatu o Bezpieczeństwie w Eurazji.

Nie ulega wątpliwości, że pomyślne przeprowadzenie szczytu było możliwe dzięki wysokiej ocenie pracy wykonanej przez Kazachstan podczas przewodnictwa w OBWE, ale także dzięki uznaniu wyrażonemu przez społeczność międzynarodową dla autorytetu i globalnych inicjatyw Prezydenta Republiki Kazachstanu.

W podsumowującym szczyt przemówieniu, Prezydent Nursułtan Nazarbajew powiedział, że państwa członkowskie zamierzają rozwijać OBWE w kierunku wspólnoty bezpieczeństwa na rozległym obszarze Eurazji. Fundamentem jest tu zaufanie i zrozumienie między narodami. Dziś Organizacja jest silniejsza wewnętrznie zarówno w aspekcie geograficznym, jak i politycznym. W Astanie podsumowany został trudny etap w historii OBWE. W nowych warunkach historycznych odrodził się "duch Helsinek". Prezydent Kazachstanu wyraził przekonanie, że wektor eurazjatycki może dać silny impuls do rozwoju OBWE oraz zbliżyć Wschód z Zachodem, Północą i Południem, jeśli chodzi o sposób rozumienia kluczowych zagadnień międzynarodowych. To właśnie jest kwintesencja "Ducha Astany".

Jedną z najpilniejszych kwestii dyskutowanych podczas szczytu była pomoc dla Afganistanu. Afgański handel narkotykami zagraża bezpieczeństwu całego kontynentu eurazjatyckiego w tym także państw Europy. Niezbędne jest skupienie wysiłków społeczności międzynarodowej na przywróceniu pokoju, a przede wszystkim na odbudowaniu gospodarki Afganistanu.

W zeszłym roku Kazachstan przekazał około 4 milionów dolarów na odbudowę szkół, szpitali i dróg w Afganistanie. W ramach pomocy humanitarnej nasz kraj wysłał do Afganistanu zboże i inne produkty spożywcze. Kazachstan przeznaczył ponadto 50 milionów dolarów na edukację tysiąca afgańskich studentów przygotowujących się do wykonywania takich zawodów jak m.in. agronom, lekarz, nauczyciel, inżynier. To jest prawdziwy wkład Kazachstanu w odbudowę Afganistanu.

Uczestnicy spotkania wyrazili uznanie dla przewodnictwa Kazachstanu w OBWE, poziomu organizacji szczytu i roli Prezydenta Nursułtana Nazarbajewa w umacnianiu stabilności oraz dialogu międzykulturowego w świecie.

Poważnym wyzwaniem dla OBWE i całego regionu Azji Środkowej stał się kryzys polityczny i konflikty etniczne w Kirgistanie. Jednocześnie wydarzenia te wskazały na problemy stojące przed OBWE w obszarze bezpieczeństwa. Kazachstan, dzięki działaniom szybkim i skoordynowanym z prezydentami Dmitrijem Miedwiediewem i Barackiem Obamą przy wsparciu okazanym przez ONZ i UE oraz inne organizacje międzynarodowe zdołał zapobiec przekształceniu sytuacji kryzysowej w wojnę domową.

Kazachstan, także po zakończeniu przewodnictwa w OBWE, będzie poświęcał wiele uwagi sytuacji w Kirgistanie. Priorytetami są tu takie zagadnienia jak pomoc gospodarcza i humanitarna, a także egzekwowanie prawa i zapobieganie konfliktom etnicznym. Na początku przyszłego roku w Ałma-Acie ma odbyć się specjalna międzynarodowa konferencja donatorów na rzecz odbudowy Kirgistanu.

W swoich wystąpieniach uczestnicy podkreślali, że poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności, powinno stanowić fundament trwałego bezpieczeństwa w przestrzeni euroatlantyckiej i eurazjatyckiej. W związku z tym Kazachstan zaproponował nadanie tolerancji religijnej rangi jednego z wymiarów OBWE, a także wystąpił z szeregiem inicjatyw na rzecz zwiększenia liczby koszyków i instytucji OBWE.

Mówiąc o "drugim koszyku" bezpieczeństwa Organizacji, Prezydent Kazachstanu powiedział, że wysiłki OBWE na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa ekonomicznego powinny być priorytetem, a bezpieczeństwo finansowo-gospodarcze mogłoby zostać wydzielone jako oddzielny koszyk. Właściwym wydaje się uzupełnienie struktury OBWE o jednostki zajmujące się sprawami bezpieczeństwa energetycznego i współpracy gospodarczej.

W dziedzinie ochrony środowiska proponuje się utworzenie Forum Ekologicznego OBWE. Mogłoby ono pomóc w rozwiązaniu szeregu problemów, takich jak wysychanie Morza Aralskiego i rewitalizacja terenów dawnego poligonu jądrowego Semipałatyńsk. Żeby uregulować kwestie prawne związane z problemami z wodą należy wypracować program "Woda i Prawo" dla krajów, które doświadczają niedoborów wody.

Gdy wziąć pod uwagę prewencyjną rolę OBWE, ciekawa wydaje się zgłoszona przez Prezydenta Nursułtana Nazarbajewa koncepcja utworzenia Instytutu Bezpieczeństwa OBWE, który mógłby powstać w Astanie. Pozwoliłoby to uporządkować prace związane z prognozowaniem rozlicznych problemów bezpieczeństwa i nadać im rangę oddzielnego wymiaru OBWE.

Na szczycie przyjęta została Deklaracja Astańska "Ku wspólnocie bezpieczeństwa". Prezydent podsumowując prace szczytu w Astanie powiedział: "Po raz pierwszy od 11 lat, przyjęta została na szczycie OBWE deklaracja. Wydarzenie to rozpoczyna nowy etap w życiu naszej Organizacji. Jest to nasz wspólny, historyczny sukces, który spełnia nadzieje naszych narodów na bezpieczniejszy, lepszy świat. Wierzę, że Deklaracja Astańska da impuls do budowania społeczności w przestrzeni euroatlantyckiej i eurazjatyckiej".

W ten sposób Kazachstan pozytywnym, mocnym akcentem zakończył przewodnictwo w OBWE i przekazał tę funkcję Republice Litewskiej.

W ramach szczytu, dla uczczenia 200 rocznicy urodzin Fryderyka Szopena, odbyła się także uroczysta ceremonia otwarcia sali im. Szopena w Centrum Sztuki "Szabyt". Udział w niej wzięli Minister Radosław Sikorski oraz rektor Akademii Muzycznej w Astanie - Ayman Musakhodzhayeva.

Pliki graficzne dotyczące tej informacji prasowej znajdują się na portalu Serwisu Informacji Zleconych pod adresem http://siz.pap.pl.

Źródło informacji: Ambasada Kazachstanu