CISAC, CIAM i BIEM obradują w Warszawie

Tak ważnego dla ochrony praw autorskich zgromadzenia Warszawa nie gościła od 1934 roku, kiedy to CISAC po raz pierwszy obradował w Polsce.

„Z radością witamy CISAC ponownie po 84 latach - mówi prezes Stowarzyszenia Autorów ZAiKS Janusz Fogler. - A przyjemność jest tym większa, że w roku naszych setnych urodzin uhonorujemy Jean-Michela Jarre’a, wybitnego twórcę i prezesa CISAC, Honorowym Członkostwem ZAiKS-u. Za pomoc i solidarność, jaką Jean-Michel Jarre okazywał swoim polskim kolegom po fachu i za wysiłek wkładany przez niego w poprawę sytuacji twórców na świecie, dziękujemy!” - dodał.

CISAC działa na rzecz wzmocnienia prawa autorskiego globalnie. Zrzesza 239 stowarzyszeń autorskich ze 121 krajów z całego świata i reprezentuje około 4 mln twórców i wydawców dzieł artystycznych we wszystkich gatunkach muzyki, dramatu i teatru, literatury, audio-wideo i sztuk wizualnych. ZAiKS jest członkiem CISAC od momentu powołania tej organizacji w 1926 roku. Jest też, o czym przypominamy z satysfakcją, jedną z jej 20 największych organizacji członkowskich.

„Zbieramy się Warszawie, aby przedyskutować i przygotować plany na przyszłość - mówi dyrektor generalny CISAC Gadi Oron. - Dla twórców i ich organizacji to czas wielkich szans, ale i niepewności. W świecie cyfrowym nigdy dotąd kreatywność nie była równie bujna, tym niemniej dla milionów twórców nie przynosi ona wymiernych korzyści. Musimy zatem, z pomocą krajowych narzędzi prawnych, stworzyć takie warunki, które będą gwarantować godziwe wynagradzanie autorów w XXI wieku” - konkluduje.

Na całym świecie praca autorów jest deprecjonowana i niewystarczająco wynagradzana. Dzieje się tak wskutek działań wielkich użytkowników - od nadawców do gigantów technologicznych - i wadliwej legislacji obowiązującej w wielu państwach. Warszawskie zgromadzenie skupi się na czterech problemach: kwestii „transfer of value” na rynku cyfrowym; ustaleniu uczciwych zasad wynagradzania dla twórców audiowizualnych; opracowaniu skutecznych narzędzi egzekwowania wynagrodzenia z tytułu odsprzedaży dzieł artystów wizualnych na całym świecie; upowszechnieniu systemu opłat za zwielokrotnianie na użytek prywatny.

Rzut oka na prace CISAC

Kwestia „transfer of value” na rynku cyfrowym

Upowszechnienie się platform cyfrowych wpłynęło na dostępność utworów, dzięki czemu niektóre sektory kultury - np. przemysł muzyczny - znów zaczęły rosnąć. Niestety, autorzy nie partycypują w tym rozwoju tak jak powinni - zyski, jakie przynoszą ich treści, pozostają przy wielkich koncernach technologicznych, szczególnie w serwisach pozwalających na darmowy dostęp do treści. Unia Europejska chce wprowadzić przepisy regulujące tę kwestię, znaną jako „transfer of value”.

Prezes CISAC Jean-Michel Jarre deklaruje: „To przełomowy moment w europejskich staraniach o przepisy, które pozwalałyby twórcom na uczciwy układ ze światowymi gigantami technologicznymi. Przekaz CISAC w tej debacie jest kluczowy dla politycznych decydentów: „Świat patrzy na Europę”. Nie ma wątpliwości, że podjęte w tym roku w Europie decyzje w sprawie ToV odebrane będą jako istotny sygnał przez poszczególne rządy. Dziś Europa - jutro reszta świata. Dla globalnej społeczności twórców jest to inspirujący przekaz.

Uczciwe zasady dla twórców audiowizualnych

CISAC wespół z Writers & Directors Worldwide stara się zagwarantować scenarzystom i reżyserom niezbywalne prawo do wynagrodzenia, gdy ich prace wykorzystywane są przez serwisy cyfrowe czy innych użytkowników. W wielu krajach twórcom tym takie prawa nadal nie przysługują, nie mogą więc uczestniczyć w komercyjnych sukcesach swych filmów i programów telewizyjnych. W maju 2018 roku CISAC opublikował „Studium wynagrodzeń audiowizualnych” autorstwa prof. Raquel Xalabarder z uniwersytetu w Barcelonie. Jej opracowanie - analiza obowiązujących w świecie systemów prawnych - ma wesprzeć reformę wprowadzającą globalnie prawo do wynagrodzeń i stanowi ramy, w które poszczególne rządy będą mogły wpisać swoje regulacje.

Opracowanie praw do odsprzedaży dzieł artystów wizualnych w kontekście międzynarodowym;

Gwarancja wynagrodzenia za sprzedaż dzieła przez dom aukcyjny bądź galerię sprawia, że prawo do wtórnej sprzedaży jest istotnym źródłem dochodów artystów wizualnych w ponad 80 państwach. Nie zmienia to faktu, że potrzebne jest powszechne przyjęcie tych zasad, by wszyscy twórcy mogli z nich korzystać. Dlatego właśnie CISAC zaangażował się w kluczowe rozmowy na ten temat podczas obrad WIPO i wywierał nacisk na decydentów na ważnych rynkach dzieł sztuki - takich jak Argentyna czy Japonia, które nadal nie implementowały tych przepisów.

Upowszechnienie opłat za zwielokrotnianie na użytek prywatny

Opłaty te stanowią znaczący dochód dla twórców, szczególnie w krajach, gdzie przestrzeganie praw autorskich i pobierania tantiem budzi zastrzeżenia. W 2017 roku CISAC opublikował „Światowe studium ws. kopiowania na własny użytek”, szczegółowo przedstawiając przepisy obowiązujące w 191 krajach. W 2016 roku opłaty z tego tytułu osiągnęły globalnie 374 mln euro. System obowiązuje w co najmniej 74 krajach, choć jedynie 38 skutecznie go wprowadziło.

„Można powiedzieć, że w tym tygodniu światowe centrum zarządzania prawami autorskimi przenosi się do ZAiKS-u - mówi Krzysztof Lewandowski, dyrektor generalny Stowarzyszenia. - Oprócz Zgromadzenia Generalnego CISAC gościmy także strategiczne spotkania kierownictwa BIEM i CIAM”.

Stowarzyszenie Autorów ZAiKS, jako gospodarz spotkań, wyraża nadzieję, że obrady będą owocne, a ich następstwem będą zdecydowane działania polityczne.

CIAM - powołana w 1966 Międzynarodowa Rada Twórców Muzyki, jedna z trzech rad autorskich CISAC, której zadaniem jest ochrona praw twórców, szeroko pojęta promocja kwestii praw autorskich, szkolenia i wymiana informacji.

BIEM (Bureau International de l’Edition Mécanique) - międzynarodowa organizacja reprezentująca większość stowarzyszeń praw mechanicznych na całym świecie. ZAiKS jest jedynym stowarzyszeniem w Polsce, które reprezentuje oraz chroni prawa mechaniczne.

ZAiKS - stuletnia organizacja zbiorowego zarządzania, świętuje swój jubileusz w znakomitym międzynarodowym gronie. Nasze Stowarzyszenie aktywnie włącza się we wszystkie kluczowe działania na arenie międzynarodowej. Walne Zgromadzenia, które mamy przyjemność gościć w ZAiKS-ie, z pewnością przyczynią się do dalszego zacieśnienia naszej i tak już rozbudowanej współpracy z wiodącymi organizacjami zbiorowego zarządzania na świecie.

KONTAKT:

Adrian Strain, dyrektor ds. komunikacji CISAC

e-mail: adrianstrain@cisac.org

tel. +44 7775 998 294

-

Anna Wysocka, Wydział ds. Komunikacji ZAiKS

e-mail: anna.wysocka@zaiks.org.pl

tel.+48 513 033 648