Zdrowie społeczeństwa to inwestycja - a nie koszt. Finansowanie ochrony zdrowia priorytetem polityki rozwojowej państwa

Zdrowie społeczeństwa to inwestycja - a nie koszt. Finansowanie ochrony zdrowia priorytetem polityki rozwojowej państwa Uczestnicy debaty w ramach projektu HACK4HEALTH podkreślili potrzebę długofalowych zmian systemowych oraz współpracy różnych sektorów w celu zmiany paradygmatu finansowania opieki zdrowotnej w Polsce i odejścia od jej silosowego postrzegania, jako „problemu” Ministerstwa Zdrowia i NFZ. Zdrowie powinno być uwzględnione we wszystkich politykach państwa. 28 marca 2025 r. odbyła się ekspercka debata w ramach inicjatywy Hack4Health, organizowana przez Instytut Rozwoju Spraw Społecznych oraz Centrum Medyczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Wydarzenie zgromadziło czołowych ekspertów z dziedziny zdrowia publicznego, ekonomii i prawa, którzy zgodnie podkreślili, że inwestycja w zdrowie jest kluczowym elementem rozwoju gospodarczego i społecznego Polski. Punktem wyjścia dla dyskusji był raport zawierający rekomendacje strategiczne - propozycje działań w ramach tzw. „10-tki dla zdrowia”, obejmujące m.in. zwiększenie nakładów na profilaktykę, promowanie odpowiedzialności obywateli za zdrowie, wdrażanie innowacji oraz zrównoważone inwestycje w sektorze zdrowotnym. Raport autorstwa dr Małgorzaty Sobotki-Gałązki, dyrektorki Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia na Uczelni Łazarskiego oraz prof. Iwony Kowalskiej-Bobko, dyrektorki Instytutu Zdrowia Publicznego na Wydziale Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jagiellońskiego, podkreśla potrzebę długofalowych zmian systemowych oraz współpracy różnych sektorów w celu poprawy jakości i dostępności opieki zdrowotnej w Polsce. „H4H to inicjatywa, która ma na celu ukazanie zdrowia jako kluczowego czynnika determinującego rozwój gospodarczy i bezpieczeństwo zdrowotne Polski. Zdrowie obywateli jest nie tylko kwestią indywidualnego dobrostanu, ale również kluczowym czynnikiem wpływającym na wydajność pracy, stabilność systemu ubezpieczeń społecznych oraz ogólną konkurencyjność gospodarki. Inicjatywa koncentruje się na promowaniu inwestycji w ochronę zdrowia jako strategicznego priorytetu państwa oraz zmianie postrzegania wydatków zdrowotnych - z kosztu na długofalową inwestycję w kapitał ludzki i rozwój kraju. Zdrowie nie jest kosztem, lecz inwestycją - w kapitał ludzki, konkurencyjność gospodarki i bezpieczeństwo narodowe” - wyjaśnił Igor Grzesiak, wiceprezes zarządu, Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej (IPPiEZ). Zdrowie jako fundament polityki państwa Podczas debaty eksperci wskazali, że zdrowie Polaków powinno być priorytetem wszystkich ministerstw, a nie tylko resortu zdrowia. Zdrowie Polek i Polaków nie jest wyłącznie problemem Ministerstwa Zdrowia, NFZ czy innych instytucji związanych z systemem ochrony zdrowia. Wszystkie instytucje publiczne w podejmowanych działaniach i przygotowywanych planach powinny uwzględniać wpływ wprowadzanych regulacji na zdrowie obywateli. „Dostęp do wysokiej jakości opieki medycznej i programów profilaktycznych jest kluczowym elementem polityki demograficznej i społecznej oraz zdrowie publiczne wpływa na stabilność społeczną i bezpieczeństwo narodowe, minimalizując skutki długotrwałych problemów zdrowotnych w populacji”- powiedział dr Sławomir Dudek, założyciel, prezes i główny ekonomista Instytutu Finansów Publicznych. Profilaktyka i odpowiedzialność obywatelska kluczem do przyszłości Debata uwypukliła znaczenie profilaktyki jako fundamentu nowoczesnego systemu zdrowotnego. „Zdajemy sobie sprawę z tego, że pieniędzy na profilaktykę mamy bardzo mało. To jest jeden z najniższych wskaźników, jeśli chodzi o Unię Europejską i niestety spada nam ilość tych pieniędzy między 2017 a 2024 rokiem. A zatem musimy zastanowić się, skąd te pieniądze powinny być dodatkowo pozyskane i jaki powinien być ten procent wydatków dedykowanych profilaktyce. Proponujemy tutaj państwu 5% wydatków na profilaktykę, w ogóle wydatków na zdrowie w perspektywie do 2030 roku. Obecnie jest to 1,9 procent” - podkreślała dr Małgorzata Gałązka-Sobotka, współautorka raportu, który był punktem wyjścia dla dyskusji. „Rozwój profilaktyki oraz wczesnej diagnostyki zmniejsza obciążenie finansowe i organizacyjne systemu zdrowotnego, ponieważ leczenie chorób w zaawansowanym stadium generuje znacznie wyższe koszty” - zaznaczył dr Sławomir Dudek, założyciel, prezes i główny ekonomista Instytutu Finansów Publicznych. Również zgodził się z tym Igor Grzesiak: „Konieczna jest zmiana myślenia o wydatkach na zdrowie jako obciążeniu budżetowym - inwestowanie w zdrowie populacji zwraca się poprzez wyższą efektywność pracy, mniejsze wydatki na świadczenia socjalne i niższe koszty leczenia chorób przewlekłych”. Ponadto uczestnicy zgodzili się, że niezbędne są działania edukacyjne oraz rozwiązania prawne, które zwiększą zaangażowanie obywateli w dbanie o własne zdrowie. „Musimy zacząć ewaluować jakość świadczeń zdrowotnych oraz wdrożyć mechanizmy promujące odpowiedzialność obywateli za swoje zdrowie” - dodał dr hab. Radosław Tymiński, adwokat, właściciel kancelarii. Cyfryzacja i innowacje w ochronie zdrowia Eksperci wskazali na ogromny potencjał cyfryzacji w optymalizacji systemu ochrony zdrowia. „Digitalizacja, integracja danych i możliwość przetwarzania dużych zbiorów to klucz do kreowania skutecznych polityk zdrowotnych, ich mierzenia i optymalizacji” - zauważył dr Bernard Waśko, dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny (NIZP-PZH). Nowoczesne technologie, telemedycyna oraz analiza big data mogą znacząco poprawić dostępność usług medycznych i efektywność zarządzania systemem zdrowia. Wyzwania demograficzne i rola opieki senioralnej W kontekście starzejącego się społeczeństwa podkreślono konieczność rozwijania nowoczesnych modeli opieki senioralnej oraz wdrożenia dodatkowego ubezpieczenia pielęgnacyjnego. Eksperci podkreślili, że długofalowe rozwiązania w tym zakresie powinny być traktowane jako inwestycja, a nie koszt. „Europejskie społeczeństwa się starzeją, polskie również. Już potrzebujemy systemu ochrony zdrowia, które uwzględni trendy demograficzne i nie tylko zapewni opiekę medyczną każdemu, kto tego potrzebuje, ale przede wszystkim skupi się na profilaktyce, będącej zresztą jednym z priorytetów naszej prezydencji, trwającej w tej chwili w Unii Europejskiej w zakresie zdrowia” - Karolina Wasielewska z Instytutu Rozwoju Spraw Społecznych. „10-tka dla zdrowia” jako punkt wyjścia dla systemowych zmian „Chcemy doprowadzić do tego, żeby zdrowie było traktowane jako fundament gospodarki. Zdrowe społeczeństwo jest bardziej produktywne, co prowadzi do wzrostu PKB i długoterminowej stabilności gospodarczej. Mniejsze obciążenie systemu opieki zdrowotnej skutkuje niższymi kosztami leczenia chorób przewlekłych oraz redukcją absencji chorobowych wśród pracowników. Inwestycje w zdrowie obywateli przekłada się na większą wydajność siły roboczej, dłuższą aktywność zawodową oraz poprawę jakości życia obywateli” - powiedział dr Sławomir Dudek, założyciel, prezes i główny ekonomista Instytutu Finansów Publicznych. „Nowoczesna infrastruktura medyczna, cyfryzacja ochrony zdrowia i rozwój nowych technologii przyczynią się do wzrostu medycznego i biotechnologii”. Przedstawiony podczas spotkania raport otwarcia i przede wszystkim wnioski z niego w formie „10-tki dla zdrowia” mają posłużyć jako fundament do dalszych analiz i działań na rzecz reformy finansowania ochrony zdrowia. „Bezpieczeństwo zdrowotne powinno być integralną częścią bezpieczeństwa państwa” - podsumowała dr Małgorzata Gałązka-Sobotka. Organizatorzy wyrazili nadzieję, że inicjatywa Hack4Health stanie się impulsem do szerokiej dyskusji i realnych zmian w polityce zdrowotnej kraju. Mają do nich doprowadzić ustalenia, które zapadną na kolejnych spotkaniach w ramach tego projektu. Instytut Rozwoju Spraw Społecznych jest think-tankiem obywatelskim, stanowiącym miejsce pogłębionej debaty, opracowywania analiz, formułowania propozycji rozwiązań i wymiany poglądów między wieloma środowiskami. Koncepcją leżącą u podstaw stworzenia Instytutu jest analizowanie zjawisk ekonomiczno-społecznych przez pryzmat kwestii zdrowia i opieki zdrowotnej, które mają wpływ na każdą dziedzinę życia i aktywności gospodarczej. Instytut realizuje szereg projektów edukacyjnych i naukowych m.in. konferencje, debaty i raporty naukowe poświęconej tematyce kształtowania opieki zdrowotnej w krajach Unii Europejskiej (dotychczas Instytut opracował i wydał 25 raportów analityczno-naukowych). Jedną z głównych inicjatyw fundacji jest unikalny format spotkań i debat eksperckich pod nazwą Healthcare Policy Summit, które są realizowane cyklicznie od 2022 roku. Więcej informacji o IRSS na stronie: https://irss.org.pl  KONTAKT: Karolina Wasielewska tel. 604 131 100 e-mail: k.wasielewska@irss.org.pl  Źródło informacji: IRSS   Źródło informacji: IRSS