Newsletter

Zdrowie i styl życia

By nadmiar kwasu moczowego nie zepsuł lata, czyli dieta osób z hiperurykemią

29.06.2021, 09:09aktualizacja: 29.06.2021, 09:17

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

Enees - Tabela produktów dozwolonych i niezalecanych w hiperurykemii
Enees - Tabela produktów dozwolonych i niezalecanych w hiperurykemii
Kiedy lato jest w rozkwicie, rozpoczynają się wakacje, pandemia Covid-19 najwyraźniej odpuszcza, trudniej nam myśleć o profilaktyce zdrowotnej i w okresie wakacyjnym traktować ją priorytetowo. Tymczasem właśnie teraz, kiedy mamy do czynienia z pandemiczną odwilżą, szczególnie powinniśmy skupić się na odbudowie swojego stanu zdrowia po czasie ograniczonego dostępu do świadczeń zdrowotnych. Letnia aura sprzyja także zmianie stylu życia. Mamy dostęp do świeżych sezonowych warzyw i owoców, a pogoda zachęca do większej aktywności fizycznej. Osoby ze schorzeniami przewlekłymi powinny być jednak świadome pewnych ograniczeń związanych z dietą. Nie musi to wcale oznaczać rezygnacji ze smacznych potraw latem. Na co powinny zwracać uwagę osoby z wysokim stężeniem kwasu moczowego?

Kwas moczowy jest końcowym produktem przemiany puryn. Puryny to związki chemiczne występujące w produktach spożywczych bogatych w białko, szczególnie w mięsie, wywarach mięsnych i podrobach. Puryny znajdują się w wielu produktach, które spożywamy, dlatego całkowite wyeliminowanie ich z dziennego jadłospisu jest praktycznie niemożliwe. Nie jest też konieczne - w dopuszczalnej ilości puryny nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, bo pod postacią kwasu moczowego zostają wydalone z organizmu. Problem pojawia się, kiedy zostaje zachwiana równowaga pomiędzy ilością wytwarzanego i wydalanego kwasu moczowego. Stan, w którym w organizmie występuje nadmiar kwasu moczowego w wyniku zaburzonego metabolizmu spożywanych puryn, to hiperurykemia. Hiperurykemia jest ściśle związana z wieloma chorobami cywilizacyjnymi, m.in. chorobami serca czy cukrzycą. Jest zjawiskiem coraz bardziej powszechnym - w Polsce problem ten może dotyczyć nawet około 10 mln pacjentów. Mimo to, wciąż wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że podwyższone stężenie kwasu moczowego może mieć poważne konsekwencje zdrowotne i może dotyczyć każdego - nawet osób młodych.

Hiperurykemia przede wszystkim kojarzy się z dną moczanową, inaczej podagrą. Obecnie jednak wiadomo, że wysoki poziom kwasu moczowego może być również markerem wielu zaburzeń sercowo-naczyniowych, a dna moczanowa to objaw jego nadmiaru. Wysokie stężenie kwasu moczowego jest bezpośrednio związane z większym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczynio¬wych, a także z niekorzystnym ich przebiegiem i gorszym rokowaniem. Kluczem do walki z hiperurykemią jest regularne badanie poziomu kwasu moczowego, przynajmniej raz w roku, i dostosowanie leczenia do aktualnych wartości. Od 1 lipca, w ramach rządowego programu „Profilaktyka 40+”, będzie można wykonać badania profilaktyczne w ramach bezpłatnego pakietu, w tym również badanie stężenia kwasu moczowego. Co ważne, każdy, kto skończył 40. rok życia, będzie mógł wykonać badanie bez skierowania, bo e-skierowanie widoczne będzie w systemie.

Drugim narzędziem do przeciwdziałania skutkom hiperurykemii jest odpowiednia dieta.

Dieta niskopurynowa i niskorfuktozowa - co to znaczy?

Dieta w hiperurykemii pełni funkcję zarówno profilaktyczną, jak i terapeutyczną. W przypadku gdy poziom kwasu moczowego jest nieznacznie podwyższony, zmiana diety zgodnie z zaleceniami postępowania w hiperurykemii niekiedy wystarczy, by właściwie kontrolować schorzenie. Zatem - co można jeść, a co znajduje się na czarnej liście? „W hiperurykemii należy stosować dietę niskopurynową, czyli unikać produktów bogatych w puryny, mięso ograniczyć do 50g dziennie, wykluczyć podroby, galarety mięsne, owoce morza, i niskofruktozową, wykluczyć więc słodycze, wysokofruktozowe owoce, soki owocowe, słodkie napoje. Bezwzględnie należy wyeliminować alkohol, szczególnie groźne jest piwo. Jadłospis należy opierać głównie na warzywach, niskotłuszczowych produktach mlecznych, produktach zbożowych i jajach - wylicza Martyna Pietraniuk, dietetyczka udzielająca bezpłatnych porad online w ramach kampanii edukacyjnej Obniżamy Kwas Moczowy. - Sezon letni, a wraz z nim powszechne grillowanie, nie sprzyjają przestrzeganiu zaleceń co do diety osób z hiperurykemią. Warto zastanowić się nad alternatywą do dań z grilla - tak, by było i smacznie, i zdrowo”.

Latem chętnie sięgamy po sezonowe owoce i warzywa - czy są wskazane w diecie osób z hiperurykemią? Okazuje się, że jak najbardziej, ale z umiarem. „Owoce, w które obfituje pora letnia, jak truskawki, jagody, są dozwolone w jadłospisie osób z podwyższonym stężeniem kwasu moczowego, jednak należy zwracać uwagę na porcje i nie przekraczać 100-150 g dziennie. Większość cytrusów i owoców bogatych w witaminę C, jak owoc dzikiej róży, również jest dozwolona, bo witamina C ma właściwości obniżające poziom kwasu moczowego. Jeśli chodzi o warzywa, to w diecie osób z hiperurykemią mogą znaleźć się na przykład: ogórek, cukinia, rzodkiewka, roszponka – tłumaczy Pietraniuk.

Należy jednak pamiętać, że nawet najbardziej restrykcyjna dieta może obniżyć poziom kwasu moczowego maksymalnie o 10-15 proc. Dlatego, by uniknąć powikłań hiperurykemii, u osób, u których stężenie kwasu moczowego przekracza 5 mg/dl, bardzo często niezbędne staje się wdrożenie leczenia farmakologicznego.

Kiedy kwas moczowy zagraża sercu

Hiperurykemia to podstępna choroba. Pacjent z podwyższonym stężeniem kwasu moczowego może nie odczuwać z tego powodu żadnych dolegliwości. Często hiperurykemia jest rozpoznawana dopiero, gdy chory trafia do szpitala z powikłaniami, czyli np. zawałem, udarem mózgu, ciężkim nadciśnieniem tętniczym czy zaawansowaną cukrzycą. „Wczesna wiedza o przekroczeniu norm stężenia kwasu moczowego pozwala na szybką reakcję i wdrożenie odpowiednich działań, zanim choroba bezobjawowo rozwinie się do zaawansowanego stadium. Ten, kto nigdy wcześniej nie badał stężenia kwasu moczowego, powinien to zrobić najpóźniej około 40 rż. Osoby będące w grupie ryzyka, których bliscy krewni chorowali na choroby układu sercowo-naczyniowego, powinny zacząć badać się wcześniej, w wieku 30 lat - podkreśla dr hab. n. med. Marcin Barylski, adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych i Rehabilitacji Kardiologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. - Hiperurykemia sprzyja powstawaniu zmian miażdżycowych i powoduje przewlekły stan zapalny oraz uszkodzenie naczyń, tym samym zwiększając ryzyko rozwoju chorób przewlekłych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Najgroźniejszymi powikłaniami hiperurykemii i w konsekwencji chorób układu krążenia są m.in. zawał serca, udar mózgu czy zaostrzenie niewydolności serca”.

Hiperurykemia wymaga od chorego, który chce się ustrzec przed powikłaniami ze strony układu krążenia i ograniczyć ryzyko rozwoju dny moczanowej czy cukrzycy, dużej mobilizacji. Regularne badania poziomu kwasu moczowego w połączeniu z właściwą dietą i leczeniem pod nadzorem lekarza pozwalają kontrolować chorobę. Restrykcje żywieniowe w diecie osób z podwyższonym stężeniem kwasu moczowego nie muszą jednak wykluczać przyjemności z jedzenia i przygotowywania potraw. Mając wiedzę, jakie produkty są w hiperurykemii wskazane, a których należy unikać, można dowolnie komponować pełnowartościowe posiłki. Udowodnił to Jan Paszkowski - uczestnik I edycji programu Masterchef w Polsce. Jego propozycje letniego menu dla osób z hiperurykemią znajdują się w linkach poniżej. Smacznego!

„Bo jak nie grill, to co? Pełnoziarnista bomba witaminowa: Grzanki z twarożkiem, jajkiem i awokado”: https://youtu.be/v893A4kyi18

„Bo jak nie grill, to co? Lato na talerzu: Kolorowa sałatka z pomidorami, cytrusami i białym serem”: https://youtu.be/1WMvTSRU3lk

„Bo jak nie grill, to co? Makaronowy zawrót głowy: Sałatka z makaronem, pieczoną papryką i roszponką”: https://youtu.be/1hcqeSHIb9s

więcej informacji: www.facebook.com/obnizamykwasmoczowy

Źródło informacji: Enees

 

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

bezpośredni link do materiału
POBIERZ ZDJĘCIA I MATERIAŁY GRAFICZNE
Zdjęcia i materiały graficzne do bezpłatnego wykorzystania wyłącznie z treścią niniejszej informacji
Data publikacji 29.06.2021, 09:09
Źródło informacji Enees
Zastrzeżenie Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Newsletter

Newsletter portalu PAP MediaRoom to przesyłane do odbiorców raz dziennie zestawienie informacji prasowych, komunikatów instytucji oraz artykułów dziennikarskich, które zostały opublikowane na portalu danego dnia.

ZAPISZ SIĘ

Pozostałe z kategorii