SW Research: choroby neurologiczne są bliżej niż mogłoby się wydawać. Co druga osoba zna kogoś, kto się z nimi mierzy

Czasem to babcia, która po udarze przestaje mówić płynnie. Innym razem młoda kobieta, której drżą dłonie. Ale czasem także osoba z mózgowym porażeniem dziecięcym, która potrzebuje więcej czasu, by przejść choćby kilka kroków. Choroby neurologiczne są coraz częściej obecne w naszym otoczeniu - a jednak codzienne wyzwania osób, które się z nimi mierzą, nadal zbyt rzadko stają się tematem rozmowy.

Mimo że pojęcie „choroby neurologiczne” brzmi specjalistycznie, w rzeczywistości obejmuje wiele powszechnie znanych diagnoz. Choroby neurologiczne to schorzenia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego - w tym mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów. Do tej grupy zalicza się m.in. udary mózgu, stwardnienie rozsiane, parkinsonizm, padaczkę, mózgowe porażenie dziecięce czy neuropatie. Mogą powodować trudności w mówieniu, chodzeniu, koordynacji, a także zaburzenia poznawcze czy przewlekły ból.

Wiedza o chorobach? Ograniczona. Wsparcie? Niewystarczające

„Badanie przeprowadzone przez SW Research wiosną 2025 roku pokazuje, że 64% dorosłych w Polsce zetknęło się z niepełnosprawnością neurologiczną: 34% - w rodzinie, 30% - wśród znajomych. Mimo tak powszechnego występowania tych schorzeń, jednocześnie tylko 3% respondentów uznaje, że społeczeństwo w większości dobrze rozumie potrzeby osób chorych neurologicznie” - przekazuje Ottobock Polska.

43% badanych przyznało, że ma jedynie ograniczoną wiedzę na temat ich codziennych trudności, a 7% - że nie wie o nich nic. Szczególnie krytycznie oceniane jest wsparcie instytucjonalne: dwie trzecie respondentów uważa je za niewystarczające, a tylko 3% określa jako bardzo dobre. Najwięcej nierówności dostrzega się na rynku pracy - 56% osób uważa, że osoby chore neurologicznie nie mają w nim równych szans.

„Wciąż brakuje nam społecznej wiedzy o osobach z niepełnosprawnościami, w tym neurologicznymi. Dzieje się tak m.in. dlatego, że wiele z tych osób - po zakończeniu edukacji - wycofuje się z życia społecznego i pozostaje w domu. Oczywiście są wyjątki, ale to sprawia, że dla większości społeczeństwa temat ten jest mało znany. Często osoby zdrowe nie wiedzą, jak się zachować, jak pomóc - działają intuicyjnie lub unikają kontaktu. Bywa też, że osoby dorosłe z niepełnosprawnością traktowane są jak dzieci, mimo że często mają wykształcenie, samodzielnie się komunikują i funkcjonują w codziennym życiu. Wyręczanie ich w prostych czynnościach - „bo będzie szybciej”, „bo nie potrafisz”, „bo zrobię to lepiej” - jest przejawem braku zrozumienia” - mówi Karolina Ciwantuch, fizjoterapeutka z Centrum Aktywnej Rehabilitacji Fundacji Avalon.

Technologia to nie wszystko - potrzebna jest empatia

„Często mówimy o empatii, ale wciąż brakuje nam narzędzi, by naprawdę ją wyrażać. Niepełnosprawność neurologiczna nie zawsze jest widoczna na pierwszy rzut oka - dlatego łatwo ją zignorować. A przecież to często temat obecny bardzo blisko: w rodzinie, wśród przyjaciół, w sąsiedztwie” - mówi Tomasz Stelmaszak z Ottobock Polska - dlatego w Ottobock nie tylko tworzymy rozwiązania technologiczne, które realnie wspierają funkcjonowanie pacjentów, ale także inwestujemy w edukację - by więcej osób wiedziało, jak rozumieć, wspierać i dostrzegać potrzeby tej grupy.

Z danych opublikowanych przez The Lancet Neurology wynika, że w 2021 roku na choroby neurologiczne cierpiało ponad 3 miliardy ludzi na świecie. Złożoność tych schorzeń sprawia, że każda forma wsparcia - od empatycznej rozmowy, przez odpowiednie warunki w pracy, po dostęp do nowoczesnych metod leczenia - ma znaczenie.

Na rynku dostępne są już rozwiązania, które mogą być wykorzystywane w rehabilitacji i wspomaganiu leczenia - np. kombinezony do neurostymulacji, takie jak Exopulse Mollii Suit, pomagające osobom z mózgowym porażeniem dziecięcym, stwardnieniem rozsianym, po udarach mózgu czy z parkinsonizmem odzyskać sprawność, ograniczyć ból i poprawić jakość życia*.

Raport z badania dostępny jest na stronie: ottobock.com/pl

Informacje o badaniu:

Badanie zostało przeprowadzone przez agencję SW Research w marcu 2025 roku na reprezentatywnej próbie 907 osób w wieku 18-65 lat. Zleceniodawcą badania jest firma Ottobock Polska.

* Źródła: Hahn et al., Biomedical Engineering 2023; Perpetuini et al., Bioengineering 2023.

Źródło informacji: Ottobock