EKG 2023: odpowiednie planowanie i regulacje kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego samorządów

Krzysztof Skowroński z Krajowej Agencji Poszanowania Energii podkreślił, że zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego na poziomie lokalnym to skomplikowane i wieloaspektowe zadanie. Zaznaczył jednak, że najbezpieczniej czują się ci, którzy potrzebują jak najmniej energii.

„Dlatego podstawowe działania, jakie powinniśmy podjąć, to dbać o efektywność energetyczną i szanować energię, nie zużywać jej za dużo. Planować wszystkie systemy w sposób efektywny, żeby potrzeba jej było jak najmniej” - mówił Skowroński.

Jego zdaniem ważnym elementem są źródła energii. W jego opinii pozyskiwanie jej z zagranicy, czy nawet spoza macierzystego regionu powoduje, że zagrożenie w tym zakresie wzrasta. Dlatego, jak zaznaczył, „należy jak najbardziej wykorzystywać lokalny potencjał”.

Wskazał przy tym na konieczność dywersyfikacji. „Jeżeli chcemy być bezpieczni pod kątem energetycznym, to musimy robić to lokalnie, ale jednocześnie dywersyfikować. Nie bazować tylko na jednym nośniku, ale korzystać z kilku różnych i wykorzystywać synergię między nimi. Jest to złożony proces, który trzeba odpowiednio zaplanować i robić to w sposób przemyślany” - tłumaczył Skowroński.

Jak dodał, chodzi o to, żeby przedsiębiorstwa energetyczne, które realizują swoje plany działania, robiły to w oparciu o założenia do planów zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe przygotowane przez samorządy. „I wtedy mamy spójną politykę, która powoduje, że mieszkańcy mogą się czuć się bezpieczni” - dodał.

O działaniach w zakresie transformacji energetycznej, podejmowanej w Płocku, mówił wiceprezydent tego miasta Artur Zieliński. Podkreślił, że dzięki czynionym od lat wysiłkom w zakresie optymalizacji zużycia energii, miasto nie zostało dotknięte przez kryzys energetyczny w takim stopniu jak wiele innych samorządów. Wskazał, że w ostatnim roku na energię elektryczną Płock wydał o 18 proc. więcej, co biorąc pod uwagę drastyczne wzrosty stawek za prąd, nie jest złym wynikiem.

Zieliński zaznaczył też, że w przypadku energii cieplnej miasto jest w komfortowej sytuacji z powodu sąsiedztwa PKN Orlen, który w pełni zaopatruje Płock w ciepło.

„To był też jeden z elementów, który spowodował, że nie odczuliśmy, tak jak inne miasta, drastycznych podwyżek. My, oczywiście, przygotowujemy się szukając rozwiązań, a nie szukając oszczędności w postaci wyłączeń oświetlenie drogowego, czy w budynkach użyteczności publicznej, czy ogrzewania” - mówił wiceprezydent Płocka.

O konieczności odpowiedniego planowania mówił z kolei Andrzej Zając, wiceprezes SM „Górnik” w Jaworznie. Podkreślił, że dzięki rozpoczętym już ponad 10 lat temu działaniom związanym z termomodernizacją, obecny kryzys energetyczny nie dotknął mieszkańców spółdzielni bardzo mocno.

„Z drugiej strony od prawie 10 lat przypatrujemy się możliwościom, jakie daje fotowoltaika. Obecnie na naszych zasobach pracują panele w łącznej ilości 0,5 MWh. Oznacza to, że w 50 proc. produkujemy energię, którą zużywamy (gdyby patrzeć na energię produktowo). Jednak, żeby dojść do tych paneli fotowoltaicznych, najpierw musieliśmy zacząć oszczędzać energię. Bo najbardziej efektywna jest energia, której nie zużyjemy” - mówił Zając.

Prezes dodał, że w kolejnym etapie spółdzielnia chce zwiększyć autokonsumpcję energii, wyprodukowanej przez instalacje fotowoltaiczne. „Chcemy przyjąć program, że pompy ciepła będą pracowały na rzecz centralnej wody użytkowej dla mieszkańców i tym sposobem ograniczymy zużycie brudnej energii z węgla i dostajemy czyste zielone ciepło. (…) Kolejny etap to magazyny energii cieplnej. Jeśli nam się to uda, to maksymalizacja energii słonecznej w autokonsumpcji będzie coraz bliższa” - tłumaczył Zając.

O barierach transformacji energetycznej w Polsce, w tym zwłaszcza rozwoju klastrów energetycznych i wspólnot energetycznych, mówił z kolei Piotr Szymański z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Wskazał na kilka poziomów problemów. Według niego pierwszym i wyjściowym jest poziom polityczno-ekonomiczny, który wpływa na percepcję obywateli, samorządowców i polityków.

„To kwestia budowania takiej bańki bezpieczeństwa. Jako społeczeństwo, samorządy, spółdzielnie, biznes zostaliśmy uspokojeni przez ostatnie lata, że ceny energii będą niskie i takie pozostaną. Tym większy jest dla nas obecny szok, który niesie za sobą określone skutki ekonomiczne” - mówił Szymański.

Ekspert wyraził obawy, że Polska może przez to przegapić kolejne megatrendy związane z transformację energetyczną. Wskazał tu m.in. na gospodarkę o obiegu zamkniętym. „Rząd Holandii wprowadził w 2018 r. strategię całkowitej zmiany pięciu najważniejszych sektorów gospodarki w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego. U nas się tylko o tym mówi, ale nie operacjonalizuje się tego” - tłumaczył naukowiec.

Zdaniem Szymańskiego drugi poziom to bariery regulacyjno-ekonomiczne wśród których wyróżnił m.in. opóźnienie we wprowadzeniu kluczowych regulacji, jeśli chodzi o wspólnoty energetyczne.

„Długo czekaliśmy na prosumenta zbiorowego, wciąż nie mamy prosumenta wirtualnego. Wiele programów jest opóźnianych, co wiąże się z napięciami politycznymi między polskim rządem i UE, a to niesie konsekwencje dla możliwości finansowania tego typu projektów. To też generuje niesprawiedliwości transformacyjne” - przekonywał Szymański.

Odnosząc się do poziomu samorządów zwrócił uwagę, że bardzo chętnie angażują się w różnego rodzaju przedsięwzięcia dotyczące transformacji energetycznej, gdy tylko pojawiają się odpowiednie rozwiązania. „Trzeba im jednak stworzyć określone warunki” - dodał.

Europejski Kongres Gospodarczy w Katowicach należy do największych tego typu spotkań świata biznesu, nauki i polityki w Europie Środkowej. W tegorocznej edycji bierze udział ok. 11 tys. uczestników.

Źródło informacji: PAP MediaRoom