Nauka w Polsce

Setki narzędzi kamiennych używanych przez Homo erectusa odkryli polscy naukowcy w kopalni złota we wschodniej części Sahary w Sudanie. Według archeologów zabytki mają nawet ponad 700 tys. lat. Tak starych świadectw po pobycie człowieka w tym rejonie jeszcze nie znano.

Inteligentni nastolatkowie są częściej lubiani przez swoich rówieśników, ale jednocześni oni sami rzadziej lubią osoby mniej inteligentne od nich – wynika z badań naukowców m.in. z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Różnorodność biologiczna to największy skarb, jaki mamy, choć jednocześnie chyba najmniej przez nas doceniany. A tylko ona uchroni nas przed przenoszeniem się kolejnych odzwierzęcych wirusów na ludzi i przed kolejnymi pandemiami – podkreśla ekolog prof. Piotr Skubała.

Korzystne właściwości oczyszczania gleb rolniczych bez szkodzenia środowisku mają rośliny takie jak ogórek, dynia, cukinia, melon czy arbuz. Usuwają one trwałe zanieczyszczenia organiczne pochodzące ze ścieków lub środków owadobójczych – ustaliły biolożki z Uniwersytetu Łódzkiego.

Obok powszechnie znanego GPS do wyznaczania pozycji służą także inne systemy, m.in. europejski Galileo. Współpraca wielu globalnych systemów nawigacji to przedmiot licznych badań naukowych. Precyzja pomiarów przekłada się na prawidłowe działanie nawigacji dla pojazdów czy dronów, aplikacji dla sportowców, inteligentnych zegarków, koordynację komunikacji miejskiej.

U osób odczuwających samotność obserwować można obniżenie tzw. zmienności rytmu serca - wykazali badacze z PAN. Oznacza to, że nawet eksperymentalnie wywołana samotność może osłabiać pewne reakcje fizjologiczne i wiązać się z poważnymi konsekwencjami dla zdrowia.

Lek/ki czy lekkkki? Rozdzielić czy przedłużyć? Polacy preferują drugi z tych sposobów, choć to ten pierwszy jest unikatowy na tle innych języków – wyjaśnia zajmujący się akustyką geminat spółgłoskowych dr hab. Arkadiusz Rojczyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

W czasie pandemii okresowo zamykany jest dostęp do różnych miejsc w przestrzeni publicznej, jak parki, ogrody miejskie, tereny zielone. Dla osób z problemem bezdomności oznacza to wykorzenianie z miejsc, które stanowiły dla nich namiastkę domu - mówi w rozmowie z PAP dr Małgorzata Kostrzyńska z UŁ.

Nowy podtyp chłoniaka, nowotworu układu chłonnego, odkryli naukowcy z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Dzięki temu możliwe jest skuteczne dobieranie pacjentom terapii ratującej życie.

Dysortografia wcale nie jest - jak może się niektórym wydawać - lżejszą odmianą dysleksji. To, jak pracuje mózg w czasie czytania słów w każdym z tych zaburzeń wygląda nieco inaczej - wynika z badań naukowców z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN.