Nauka w Polsce

Nowy podtyp chłoniaka, nowotworu układu chłonnego, odkryli naukowcy z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Dzięki temu możliwe jest skuteczne dobieranie pacjentom terapii ratującej życie.

Dysortografia wcale nie jest - jak może się niektórym wydawać - lżejszą odmianą dysleksji. To, jak pracuje mózg w czasie czytania słów w każdym z tych zaburzeń wygląda nieco inaczej - wynika z badań naukowców z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN.

Trzy groby w jednej jamie, ułożone w sposób charakterystyczny dla pochówków z okresu neolitu i wczesnej epoki brązu – odkryto przypadkiem na polu w rejonie Raciborza (Śląskie). Dokładne prace prowadzone będą jesienią. Zdaniem archeologów szkieletów może być więcej.

Międzynarodowy zespół astronomów z Polakami w składzie opublikował najdokładniejszą znaną mapę wszechświata w zakresie niskich częstotliwości radiowych. Dzięki nowemu przeglądowi nieba udało się zbadać dziesiątki tysięcy galaktyk - aż do dalekich krańców wszechświata. Do obserwacji użyto europejskiej sieci radioteleskopów LOFAR, której trzy stacje znajdują się na terenie naszego kraju.

Poprawa dokładności sondaży przedwyborczych i prognoz ekonomicznych, projektowanie nowych wytrzymałych materiałów, dokładniejsze wyznaczanie ryzyka osteoporozy czy chorób neurologicznych - w rozwiązywaniu tych oraz wielu innych, praktycznych problemów pomóc może matematyka - mówi dr Paweł Dłotko.

Międzynarodowy zespół kierowany przez Polaka zaobserwował po raz pierwszy, że przeniesienie elektronów dalekiego zasięgu w obrębie cząsteczki chemicznej, może zachodzić poprzez wiązania wodorowe bez tzw. przeskakiwania (ang. hopping). Odkrycie to opublikowane w PNAS może nie tylko pomóc lepiej zrozumieć pracę białek, ale i projektować nowe materiały.

Zespół kierowany przez Polaków jako pierwszy na świecie zbudował sieć neuronową (sztuczny neuron) opartą o "masywne" fotony - cząstki światła zachowujące się tak, jakby miały masę (tzw. polarytony). Badacze mają nadzieję, że wykorzystanie światła w obliczeniach sztucznej inteligencji jest szansą na duże oszczędności energii.

Ludzie potrafili być odporni na niedogodności związane z historycznymi wahaniami klimatu - pokazują badania w "Nature" z udziałem Polaków. Badania te dają nam też lekcję na przyszłość - ze zmianami klimatu można sobie poradzić, ale wymaga to działań - komentują autorzy.

Olbrzymie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich, czyli mające ponad 1,5 tys. lat, odkryli archeolodzy we Wrzępi (Małopolska). Zdaniem odkrywców jest to największe w Polsce i jedno z największych w Europie stanowisk archeologicznych tego typu. Składa się na nie ok. 130 pieców.

W komórkach jajowych ssaków obecne są duże ilości tzw. kropel lipidowych magazynujących energię. Dotąd nie było wiadomo, po co one są. Teraz zespół - kierowany przez Polkę - pokazał w publikacji w PNAS, że krople te są niezbędne w diapauzie - okresie, kiedy zarodek czeka na czas dogodny do implantacji.