Nauka w Polsce

Odkrycie nowego mechanizmu regulacyjnego w ludzkim oku, podobnego do działania żaluzji, ogłosił zespół badaczy pod kierunkiem prof. Wiesława Gruszeckiego z UMCS w Lublinie.

Naukowcy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zbadali wybrane elementy sposobu żywienia i stylu życia dorosłej populacji polskiej przed i w trakcie pandemii COVID-19. Wzrosło spożycie tłuszczów ogółem, przybyło osób palących, ale nie zauważono wzrostu spożycia alkoholu.

Polaków uważa się za ironistów, ludzi preferujących niebezpośrednie komunikaty, niedopowiedzenia, aluzje… Preferencję do niebezpośredniości mogła w nas wzmocnić historia – mówi w rozmowie z PAP dr Natalia Banasik-Jemielniak.

Rozwój rolnictwa i zmiany klimatu powodują, że w wodach śródlądowych ubywa tlenu, a to szkodzi m.in. ekosystemom i jakości wody pitnej. To wynik międzynarodowego badania z udziałem specjalistki z Gdańska.

Śmiech jest zaraźliwy - trzydziestokrotnie częściej śmiejemy się w towarzystwie innych niż w samotności. Naukowcy twierdzą, że poczucia humoru można się nauczyć. „Prowadzone są specjalne treningi humoru” – mówi Natalia Banasik-Jemielniak z Instytutu Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Przełomowe metody sekwencjonowania białek otworzą nowe drogi komórkowych badań i pomogą walczyć z chorobami, w tym nowotworami - piszą autorzy nowego opracowania opublikowanego w „Nature Methods”. Wśród autorów publikacja są naukowcy z Polski.

Siła uścisku dłoni może być wykorzystywana jako biomarker stanu zdrowia osób starszych. Grupa naukowców z Uniwersytetu Rzeszowskiego sprawdziła, że upływ lat najmocniej koreluje z siłą uścisku dłoni.

Naukowcy z Instytutu Paleobiologii PAN i Uniwersytetu Śląskiego zbadali szczątki późnokredowego, roślinożernego dinozaura z gatunku Gobihadros mongoliensis, będącego w zbiorach Instytutu od 1963 r. Okazało się, że zwierzę cierpiało na chorobę często występującą u starszych ludzi – w ich stawach odłożyły się kryształki pirofosforanu wapnia i powodowały ich sztywnienie.

Geometryczne obiekty, jakimi są fraktale, dawniej zwano „matematycznymi potworami” lub „wyrzutkami”. Dziś wiedza na ich temat pozwala rozwijać telekomunikację, bezpieczeństwo przesyłu danych czy rozrywkę - gdy korzystają z niej twórcy kinowych efektów specjalnych - mówi w rozmowie z PAP prof. Andrzej Katunin z Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego przebadali 15 milionów związków chemicznych, które mogłyby hamować aktywność białka odpowiedzialnego za obniżanie odporności organizmu podczas COVID-19. Ostatecznie pulę związków zawęzili do 400, a część z nich testują już w laboratorium.