Newsletter

Debata EKF: kryzys może pogłębić różnice poziomu gospodarczego między krajami Unii

19.10.2020, 07:00aktualizacja: 19.10.2020, 07:00

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

Kryzys ekonomiczny wywołany pandemią koronawirusa jest asymetryczny, co oznacza, że poszczególne sektory gospodarki czy kraje ucierpiały w różnym stopniu. Co więcej, jest też ryzyko, że w efekcie kryzysu mogą pogłębić się i tak już wyraźne różnice w poziomie rozwoju gospodarczego państw Unii Europejskiej – uznali uczestnicy debaty podczas Europejskiego Kongresy Finansowego.

Antonio Cortina, wicedyrektor działu badań Banku Santander mówił o asymetryczności kryzysu gospodarczego wywołanego przez pandemię. Wskazywał na 20-procentowe spadki PKB w Wielkiej Brytanii czy Hiszpanii, przy niższej recesji w Niemczech, Polsce czy krajach skandynawskich.

Według niego, kryzys jest też bardziej dotkliwy dla małych niż dla dużych przedsiębiorstw. Również niektóre sektory – jak turystyka czy transport pasażerski – są bardziej podatne na pandemię niż inne.

„Doświadczamy tego samego sztormu, ale siedzimy w różnych łodziach” – powiedział Antonio Cortina.

Yael Selfin, główny ekonomista w brytyjskim oddziale firmie konsultingowej KPMG, zwracała uwagę na ryzyko, że skutkiem pandemii będzie pogłębianie się rozwarstwienia w poziomie gospodarczym między krajami Unii.

Wskazywała, że już obecnie wyraźnie widoczne są różnice w potencjale państw, gdy porównujemy poziom bezpośredniego wsparcia finansowego dla gospodarki. W Niemczech wartość tych funduszy stymulacyjnych sięgnęła 8 proc. PKB, podczas gdy we Włoszech było to 3,4 proc., w Hiszpanii - 3,7 proc., a we Francji – 4,7 proc.

„Unijny pakiet o wartości 750 mld euro tej luki nie wypełni” – mówiła Yael Selfin. Wskazywała też, że wychodzenie z kryzysu będzie szczególnie trudne dla krajów o wysokiej stopie bezrobocia wśród młodzieży, gdyż popyt wewnętrzny nie będzie wspierał odradzania się gospodarki.

Dlatego m.in. ważny jest też system szkoleń, aby wspierać przechodzenie pracowników do nowych przemysłów i zawodów. „Państwa powinny stymulować popyt oraz inwestycje, w tym inwestycje w kapitał ludzki” – podkreślała ekonomistka KPMG.

Z kolei Debora Revoltella, główny ekonomista Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), będącego instytucją finansową Unii Europejskiej, apelowała o koncentrację działań w polityce gospodarczej na inwestycjach w zieloną i inteligentną gospodarkę (smart-green economy).

Wskazała na trzy przyczyny, które wpływają obecnie na ograniczenie inwestycji. Po pierwsze – jest to niepewność, czy i kiedy uda się uzyskać skuteczny lek lub szczepionkę na koronawirusa.

Po drugie – jest silna obawa wśród przedsiębiorców, że druga fala epidemii zacznie powodować bankructwa firm, pomimo dużego wsparcia finansowego ze strony rządów.

Po trzecie – kryzys niesie niepewność związaną ze zmianami w łańcuchach dostaw, koniecznością opracowania nowych modeli biznesowych oraz zmianami preferencji konsumentów.

W efekcie, jak pokazał sondaż EBI przeprowadzony na próbie 12 tys. przedsiębiorstw w Europie, 43 proc. firm w UE redukuje plany inwestycyjne (głównie ograniczając skalę projektów lub przesuwając je na późniejszy czas).

„To ryzykowna strategia, ponieważ nowa normalność w gospodarce, z jaką mamy do czynienia, wymaga przystosowania się, a więc inwestycji m.in. w cyfrowe technologie czy łańcuchy dostaw. Konieczne jest też dopasowanie się do potwierdzonych przez UE ambitnych celów w zakresie dekarbonizacji” – mówiła Debora Revoltella.

Według niej, obecne spowolnienie w inwestycjach może powodować, że firmy nie zdążą się zaadaptować do nowych wymagań, dlatego rolą rządów jest wspieranie i stymulowanie inwestowania, głównie w nowe technologie i w stronę zielonej gospodarki, co przyczyni się do uzdrowienia gospodarki.

Antonio Cortina wskazywał, że sporą niewiadomą jest to, jak poszczególne rządy zareagują na drugą falę pandemii – czy będą ograniczać, restrukturyzować, czy może rozszerzać wsparcie dla gospodarki. Według niego, ewentualne scenariusze rozwoju sytuacji zależą od opracowania szczepionki, ale też od rozsądnie zarządzanych lockdownów.

Podkreślał, że obecnie w polityce gospodarczej istotne jest realokowanie zasobów ludzkich i kapitału do tych przemysłów, przed którymi rysuje się lepsza przyszłość. Według niego, są sektory, w których wiele podmiotów może nie przetrwać, nawet przy wsparciu rządowym. Rządy poszczególnych państw powinny też szybko wykorzystać w swoich budżetach unijny plan odbudowy gospodarki wart 750 mld euro.

„Pewną nadzieją jest, że prywatne oszczędności, których poziom wzrósł do 26 proc., przełożą się też na wyższą konsumpcję indywidualną” – mówił przedstawiciel Banku Santander.

Michał Dybuła, główny ekonomista BNP Paribas na region Europy Środkowej i Wschodniej powiedział, że konsekwencje pandemii będą rzutowały na decyzje gospodarcze czy inwestycyjne jeszcze co najmniej przez 5-10 lat. Przewiduje nasilenie się procesów łączenia się i przejmowania firm, jako że wiele słabszych przedsiębiorstw może nie przetrwać kryzysu.
 
Wskazywał na wagę decyzji na szczeblu politycznym, które – według niego – muszą być przede wszystkim szybkie, aby redukować niepewność, nawet jeżeli czasem taka interwencja państwa wydaje się sięgać zbyt daleko. Ważne jest też wsparcie dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw, tak istotnych dla stabilizacji rynku pracy.

Michał Dybuła podkreślał, że kraje Środkowej i Wschodniej Europy mają szansę stosunkowo dobrze przejść przez kryzys gospodarczy z uwagi na istotną rolę produkcji przemysłowej w ich gospodarkach, a mniejszą – sektora usług, szczególnie turystyki.

„W okresie uzdrawiania gospodarki ten region może wykorzystywać swoją silną pozycję w sferze logistyki, zasobów przemysłowych czy roli w łańcuchu wartości” – mówił przedstawiciel PNB Paribas.

Stefan Schneider, główny ekonomista ds. rynku niemieckiego w Deutsche Banku podkreślał, że niezależnie od tego, w którym roku gospodarka europejska wróci po poziomu wzrostu sprzed kryzysu, to i tak dwa lub nawet trzy lata wzrostu będą stracone. Pandemia wywrze też istotne efekty na rynku kapitałowym, ponieważ niektóre firmy nie przetrwają kryzysu, a inne będą musiały przejść modernizację w kierunku neutralnej węglowo gospodarki.

Co do unijnego programu odbudowy dla Europy, Schneider wyrażał zaniepokojenie, że może on być różnie implementowany w poszczególnych krajach i że niekiedy środki nie będą inwestowane wystarczająco efektywnie. Według niego, wiele krajów powinno powiązać wykorzystanie unijnego budżetu z silnymi reformami strukturalnymi.

Debata o scenariuszach gospodarczych dla Europy odbyła się w ramach Europejskiego Kongresu Finansowego, którego 10. edycja (12-14 października 2020) przeprowadzona została w formule online.

 

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

bezpośredni link do materiału
Data publikacji 19.10.2020, 07:00
Źródło informacji PAP MediaRoom
Zastrzeżenie Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Newsletter

Newsletter portalu PAP MediaRoom to przesyłane do odbiorców raz dziennie zestawienie informacji prasowych, komunikatów instytucji oraz artykułów dziennikarskich, które zostały opublikowane na portalu danego dnia.

ZAPISZ SIĘ