Nauka w Polsce

Aby skutecznie zapobiegać epidemiom kolejnych fake newsów, warto znać profil osób na fake newsy najbardziej podatnych. A wtedy skuteczniej dobierać narzędzia powstrzymujące rozchodzenie się nieprawdziwych informacji - uważają naukowcy z projektu #Cyber_odporność.

Późne popołudnia września i października to czas najwyższego ryzyka wypadku drogowego z udziałem łosia. Najmniejsze ryzyko takiej kolizji przypada na godziny poranne i południowe w pozostałych miesiącach roku - informują naukowcy z Białowieży, Białegostoku i Lublina po analizie danych z 20 lat.

Naukowcy przygotowują regularnie portret generacji osób po 50. roku życia. "W Polsce stan zdrowia wcześnie – bo już u osób po 45. roku życia – pogarsza się. W porównaniu z Europą Zachodnią aktywność zawodowa osób 50+, zwłaszcza kobiet, jest niska. Mamy nadzieję, że jednak będą zachodzić korzystne zmiany" - mówi demograf prof. SGH Agnieszka Chłoń-Domińczak.

W ramach programu ramowego UE Horyzont Europa przewidziano 95,5 mld euro na naukę. To nie tylko olbrzymie środki na badania, ale też możliwość podjęcia współpracy z wiodącymi ośrodkami naukowymi w Europie - powiedział PAP dr Jacek Gajewski z Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ).

Skamieniałości koralowców, które wymarły w dewonie, mogą podpowiedzieć naukowcom, co dokładnie czeka współczesne korale i jak można im pomóc. Wstępne badania z udziałem Polaków wskazują, że w odległej przeszłości na zmiany środowiskowe były najbardziej podatne koralowce żyjące w symbiozie z jednokomórkowymi glonami.

Szczepionki przeciwko COVID-19 dostarczają do komórek cząsteczkę mRNA, ale nie ma możliwości, by mogły one modyfikować ludzki genom - podkreślił w rozmowie z PAP dr hab. Piotr Rzymski z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Koronawirus SARS-CoV-2 do powielania się w naszych komórkach nie wykorzystuje też procesu odwrotnej transkrypcji - zaznaczył.

Drobinki pyłu atmosferycznego m.in. tlenki uranu czy siarczki metali, mogą powodować zwapnienie płuc, zbudowane z węglanów wapnia oraz wapnia i magnezu – wynika z pionierskich w tym zakresie badań naukowców z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

W jaskiniach świetnie zachowują się szczątki zwierząt, dzięki czemu badać można tam kopalne DNA, a z nacieków w jaskiniach wyczytać można, jak zmieniał się klimat w przeszłości - mówi speleolog prof. Michał Gradziński z UJ przy okazji Międzynarodowego Roku Jaskiń i Krasu.

Obecność pozostałości leków w wodach powierzchniowych to już problem całej UE. Niektóre z nich są wykrywane nawet w wodzie pitnej. Naukowcy pracują nad zwiększeniem efektywności ich biologicznego rozkładu przez konkretne szczepy mikroorganizmów.

Generator stanów splątanych, który powstaje w Wojskowej Akademii Technicznej, to polski wkład w prace nad bezpieczną komunikacją kwantową, opartą na zjawisku splątania fotonów. Dzięki tej metodzie, nie będzie można „podsłuchać” informacji biegnącej światłowodem bez natychmiastowej „wpadki na gorącym uczynku”.